Büyüklerin sözleri büyüklükleri içinde deðerlendirilmeli

Büyüklerin sözleri büyüklükleri içinde deðerlendirilmeli

Kur'an, onun hakikatlerine omuz veren ve Nebi'nin (sallallâhu aleyhi ve selem) uðrunda hýrz-ý can eden herkesi alkýþlamýþ ve görüp idrak edebilenlere onlardan bahisler açmýþtýr.

Mesela Ýmam Gazali gibi bir insan düþünün ki o, kendi devrinde bir taraftan deðiþik dalalet fýrkalarýyla mücadele ederken, diðer taraftan da feylosoflarýn tehafütlerini ortaya koyuyor ve Ýslam akidesini siyanet etmeye çalýþýyordu. Ýþte bu zat Ýslam'ýn safvetini koruma adýna tam bir konsantrasyon içinde aklý-hayali durdurucak bir mücadele ortaya koyuyordu. Þimdi Allah'tan bu kadar korkan bir insan þayet, "Kur'an'da bu mücadelelere iþaret eden bir ayet var" demiþse, bu mevzuda -haþa- onun yalan söylediðine ihtimal vermek, zannediyorum onu bilmemek demektir. Bu konuda misal olarak Ýmam-ý Rabbanî'yi de sayabiliriz. Onun yaþadýðý dönem ve coðrafyada Ýslam inançlarý hurafe ve bâtýl inançlarla karýþtýrýlmak isteniyordu. Hint kýtasýnda Babürlü Ekber Þah eliyle, bir devlet politikasý olarak bütün dinlerin birleþtirilmesi gibi bir hareket söz konusuydu. Yani bu dinde bir parça Hýristiyanlýk, bir parça Yahudilik, bir parça Mecusilik, bir parça Hinduluk, bir parça Brahmanlýk, bir parça da Buda dininden bir þeyler olacaktý. Ýþte böyle bir devirde ehl-i imanýn imanýný siyanet adýna Ýmam-ý Rabbanî sahih Ýslam inancýnýn yerleþmesi için cansiperane mücadele veriyor, akideyi düzeltiyor ve binlerce insana Efendimiz (aleyhissalâtü ve'sselam)'ýn cadde-i nuranisini tanýtýyordu. Þimdi bu zat, 'Kur'an, hizmetimizden bahsediyor, Kur'an'da bana ve yapýlan hizmetlere bir kýsým iþaretler var -sarâhat deðil, iþaret- diyorsa o zaman bu ifadeyi, o sözü söyleyen zatý göz önünde bulundurarak deðerlendirmeye tabi tutmak gerekir. Evet, iman ve Kur'an yolunda bu kadar mücadele vermiþ bir insan, herhalde bu umumi mücadelesiyle Süheyb-i Rumi'nin mücadelesinden geri kalmayacaðý gibi, Süheyb-i Rumi'ye iþaret eden Kur'an'ýn o ayetleri ayný zamanda Ýmam-ý Rabbanî'ye de iþaret sayýlacaktýr.

Ve Bediüzzaman…

Þimdi bir zat düþünün ki, yaþadýðý devirde küfür ve dalalet belli kanunlarla sistemleþtirilmekte, bütün fenler Allah'a baktýðý, Allah'a delalet ettiði ve bütün ilimler 'Allah birdir' dediði halde, materyalizmden gelen bir bakýþ açýsý, bir anlayýþ ve sapýk felsefeyle bütün bu ilimler Allah'ý inkâr adýna bir silah olarak kullanýlmakta. Karl Marks ve Engels'den baþlayýp daha sonra çeþitli istihaleler sonucu birer ilmî gerçek olarak algýlanan materyalizme ait pek çok mesele pozitivizm ve rasyonalizm unvanlarýyla insanýmýzýn akidesini tahrip etmektedir. Ýþte künde künde üstüne devrildiðimiz böyle bir zaman ve zeminde bütün bu hücumlara karþý, bazý kimseler ortaya koyduklarý eserlerle sarsýlmýþ, bozulmuþ akidemizi ýslah ediyor, binlerce insanýn yeniden Efendimiz'in (sallallâhu aleyhi ve sellem) yoluna ulaþmasýna, mihrabýný bulup camiye teveccüh etmesine vesile oluyor ve yine binlerce insanýn -Kur'an'ýn inkar ve tezyif edildiði bir dönemde- Kur'an'ýn âyât u beyyinâtýný gökteki yýldýzlar gibi ehl-i insafa gösteriyor, iman hakikatlerini ispat edip çok sayýda insanýn bu esaslara iman etmesine vesile oluyorsa, o zaman niçin Kur'an'ýn bu zatlar hakkýnda bir kýsým iþaretleri bulunmasýn ki?!..

Günümüzde de deðiþik ad ve unvanlarla dine-imana hizmet veren bir hayli cemaat ve grup var ve bunlarýn çoðunun da çizgisi tamdýr. Þimdi bunlardan biri kalkýp tahdis-i nimet mülahazasýyla, "Bana öyle geliyor ki, Kur'an'ýn þu ayetinde, bugün yapýlan þu iþlere iþaret var" dese, bütün samimiyetimle "Niçin olmasýn ki?.." derim. Çünkü bir insanýn hidayete ermesi, üzerine güneþin doðup battýðý her þeyden daha hayýrlýdýr. Þimdi eðer yapýlan iþler bunun binlercesi ise ve insanýn insanî kemalâta ulaþmasýna vesile olunuyorsa, bu bir yol, bir çýðýr ise, "Vesile olan bizzat o iþi yapan gibidir" sýrrýnca, o yoldan gelip geçen herkesin defterine kaydedilen hayr u hasenat o inanmýþ gönüllerin defterine de kaydedilecektir. Bu sebeple bu kiþiler hakkýnda da iþârât-ý Kur'aniyeden bir hisse olabileceði ihtimal dâhilindedir. Binaenaleyh bu mesele, garip görülmemeli ve yadýrganmamalýdýr.

Kur'an'dan kendi dönem ve hizmet cereyanlarýna iþaret çýkaran o büyük zatlarýn gayet mütevazý oluþu da gözden kaçýrýlmamasý gereken bir husustur. Huccetü'l-Ýslâm Ýmam Gazali de, müceddid-i elf-i sânî Ýmam Rabbanî de, büyük veli Muhyiddin Ýbn Arabi ve daha baþkalarý da derler ki; "Allah u a'lem, bu iþaretler -beraber bulunduklarý hizmet arkadaþlarýný kastederek- sizin samimi halisane hizmetlerinizedir." Binaenaleyh ganimetler, muvaffakiyetler, zaferler nefere, teb'aya verilmeli, falsolar, fiyaskolar da baþtakilerden bilinmelidir.

Ýþte bir ölçü: Kendi hizmet dönemine dair iþaret ve beþaretten bahseden Bediüzzaman Hazretleri, fevkalade bir tevazu içinde çevresinde bulunan talebelerine þöyle hitap eder: "Hem itiraf ediyorum ki, samimî ihlâsýnýzla, þan ve þeref perdesi altýnda nefsimi okþayan riyâdan beni bir derece kurtardýnýz. Ýnþaallah tam ihlâsa muvaffak olursunuz, beni de tam ihlâsa sokarsýnýz." Þimdi, ihlasa ermeyi talebelerinin ihlasýna baðlayacak ölçüde engin bir tevazu anlayýþý içinde bulunan, ruhuna ve kalbine bu anlayýþý sindirmiþ olan fevkalâde tevazu sahibi böyle bir zat hakkýnda -Kur'an'dan çýkardýðý iþaret ve beþaretler dolayýsýyla- kibir düþünüp ucup tasavvur etmek -Allah muhafaza buyursun- kibrin ve ucubun ne demek olduðunu bilmemek demektir.

ÖZETLE

1- Kur'an, onun hakikatlerine omuz veren ve Nebi'nin (sas) uðrunda hýrz-ý can eden herkesi alkýþlamýþ ve görüp idrak edebilenlere onlardan bahisler açmýþtýr.

2- Ýmam Gazali gibi bir insan, "Kur'an'da yapýlan bu hizmetlere iþaret eden bir ayet var" demiþse, bu mevzuda onun hakkýnda su-i zan etmek, zannediyorum onu bilmemek demektir.

3- Kur'an'dan kendi dönem ve hizmet cereyanlarýna iþaret çýkaran o büyük zatlarýn gayet mütevazý oluþu da gözden kaçýrýlmamasý gereken bir husustur.

Fethullah GÜLEN

Zaman - Kürsü