resim olan odaya melek girmez, sözü dogru mu?

Deðerli Kardeþimiz;

Ýslâm dini semavî bir din olup insanýn dünya ve âhiretini imâr etmek için nazil olmuþtur. Getirdiði hükümlerin herkesin akýl ve zevkine uymasý da mümkün deðildir. Çünkü simalar birbirine uymadýðý gibi akýl ve huylar da birbirine uymazlar. Akýl ve mantýki veren Allah Teâlâ, insan için hangi hüküm daha uygun, hangi nizam daha güzel ise onu biliyor ve onu indiriyor.

Bunun için emir, nehiy, haram ve helâl ile ilgili olan ilâhî kanun ve nizamlarýn bazýlarýna aklýmýz ermezse de tümüne inanýp hikmetini araþtýrmamýz gerekir. Araþtýrma yapmadan inkâr etmek küfre götürür. Bunun için þu veya bu niye haram olsun? Aklýma yatmýyor, demek büyük bir vebaldir. Birçok kimse heykel ve resim haram oluþundan söz edildiði zaman hoþlanmýyor, "heykel bir sanattýr. Neden haram olsun?'' deyip Ýslâm'ýn hükmünü tereddütsüz reddediyor.

Müzelerde bulunan heykeller üzerine araþtýrma yapýldýðý zaman câhiliyet devrinde, bu husus Roma ve Bizans devletlerinin hüküm sürdükleri zamanlarda insanlarýn birçoklarý heykel ve resimlere büyük itinâ göstererek tapýndýklarý putperestlik girdabýna girdikleri görülecektir. Ýnsaný yeryüzüne Hâlife olarak tâyin eden Allah Teâlâ, taþtan ve aðaçtan kendi eliyle yaptýðý heykel ve resimlere yaptýðý ibadetten onu kurtarýp lâyýk olduðu makama çýkarmak için canlý mahlûklarýn her türlü heykel ve resimlerini yasakladý.

Bu hususta Peygamber (sav)'in birçok sahih hadisleri vardýr. Ez cümle:

1- Kýyamet günü bu suretleri yapanlara; yaptýðýnýzý canlandýrýnýz denilecektir.( Buhari )

2- Kýyamet günü Allah'ýn en þiddetli azabýna maruz olanlar Allah' ýn yarattýklarýný taklid edenlerdir.( Müsned Ahmed bin Hanbel)

3- Hazreti Aiþe bir gün resimli bir yastýk satýn aldý. Peygamber (sav) dýþardan yastýðý görünce içeri girmedi. Kapýnýn önünde ayakta kaldý. Hazreti Aiþe (ra) da onun yüzündeki memnuniyetsizliði anladý ve þöyle dedi: Yâ Resûlullah! Allah ve O'nun Resulüne tevbe ediyorum günahým nedir? Peygamber (sav) ona cevaben buyurdu ki: "Yastýktýr." Hazreti Aiþe üzerine oturup yaslanasýn diye senin için satýn aldým, dedi. Peygamber (sav) buyurdu ki: "Resim yapanlara azab verilecek, yaptýðýnýzý canlandýrýnýz denilecektir. Sonra þunu ilâve edip buyurdu: Ýçinde resim bulunan eve melekler girmez".( Müslim c. 4, s. 90)

Nevevî, müslim'in þerhinde resimle ilgili görüþünü özetle þöyle ifade ediyor: Bizim mezheb ulemasýyla diðer mezheb ulemasý diyorlar ki: Canlý varlýklarýn resmini yapmak þiddetle yasaklanmýþtýr. Resim yapmanýn üzerine büyük vebal terettüp eder. Hakkýnda büyük tehdidler varid olmuþtur. Zira resim yapmak, Allah'ýn yaratýcýlýk iþini taklid etmek anlamýný ifade eder.

Resim, ister elbise, halý, para, kab ve duvar gibi þeyler üzerinde, ister baþka bir þey üzerinde yapýlsýn haramdýr. Yalnýz aðaç, deve semeri ve cansýz mahlûklarýn resmini yapmak haram deðildir. Gölgeli -heykel- ile gölgesiz suretler arasýnda fark yoktur. Canlýlara ait olduktan sonra haramdýr.

Ýbn Hacer, canlý mahluklarýn suretlerini yapmak haram olduðunu bulundurulmasýnýn da caiz olmadýðýný belirttikten sonra þöyle der: Cansýz mahluklarýn resimlerini yapmak ve yaptýrmakta beis olmadýðý gibi yerde ve ayak altýnda bulunan sergilerde hakarete maruz kalmalarý hâlinde dâhi, yerde ve ayak altýnda bulunmalarýnda herhangi bir beis yoktur. Ama ayak altýnda kalmasý için dahi olsa canlý mahlûkun resmini yapmak caiz deðildir. (Zevâcir c. 2, s. 33, al-Fýkh 'ala'l-Mezâhib al-Arba'a c. 2, s. 41)

Gölgeli, gölgesiz resimler sahabe, tâbi'în, cumhuru ulema ile Hanefî, Þafiî ve Savrî gibi müctehidlerce de haram karþýlanmýþtýr. (Zevâcir c. 2, s. 33 )

Ancak haram olmayan resimler de vardýr. Þöyle ki:

1 - Küçük kýzlarýn oynamalarý için oyuncak resimler.

2- Baþ veya göbekten itibaren yukarý tarafýn resmi. Böyle bir resim tam olmadýðýndan bulunmasýnda yine beis yoktur. Çünkü böyle bir mahlûkun hayat sahibi olup yaþamasý mümkün deðildir ('). Bundan anlaþýlýyor ki; tapu, nüfus cüzdaný, pasaport ve diðer muameleler için lüzumlu olan vesikalýk fotoðraf ile dýþ ve iç organlarýn fil imlerinin çekilmesinde hiçbir beis yoktur.

3- Yukarda beyân ettiðimiz gibi yerde ve ayak altýnda bulunan sergideki resimlerdir. Bu tür resimlerin bulunmasýnda beis yoktur.

4- Ýmâm Nevevî'nin dediði gibi dað, deniz, aðaç ve bütün cansýz mahlûklarýn resmini yapmak ve yaptýrmak.

Yalnýz fotoðraf da bu resme dahil mi, deðil mi ihtilaflýdýr. Birçok bilgine göre dahil deðildir. O, aynada görünen resim gibidir. O, haram olmadýðý gibi bu da haram deðildir. Yani o bir görüntü tesbit edilmiþtir.

Bu açýklamaya göre ahlaki ve dini yönüyle Ýslamiyete aykýrý olmayan çizimlerin de yasak kapsamýna girmediði söylenebilir. Bunun gibi bilgisayar veya baþka teknik metodlarla çizilenlerin de ayný þekilde deðerlendirilebileceðini düþünüyoruz. Resimle ilgili yasaðýn üç boyutlu, kabartmalý veya islama aykýrý olanlarla ilgili olduðunu söylemek mümkündür.

Namaz kýlýnan odada fotoðraf bulundurmak?

Resimler kýble cihetinde ise mekruhluk þiddetlenir, yanda ise azalýr, arkada ise daha da azalmýþ sayýlýr. Böyle resimler ya indirilmeli, yahut da üzeri örtülerek namaza durulmalýdýr. Boy resimlerini kapalý bir yerde tutmak, ancak gerektiðinde görülecek halde muhafaza etmekte beis yoktur. Kâðýt paralarla nüfus cüzdanlarýndaki vesikalýk resimler de câizdir. Bunlar canlandýðý farzedildiðinde yaþamayacak derecede küçük ve yarým olan resimlerdir. Ayrýca bazý müseccel þahýslarý tanýmak için çekilen zaruri boy resimleri için de ruhsat vardýr. Bunlar ihtiyaç resimleridir.

Hýrsýzlar, diðer suçlular ancak bunlarla kolayca adaletin pençesine teslim edilebilmektedir. Bugünkü resimlerin mühtehcen olmayanlarý tapýlmak için çekilmediðinden, tapýlmak için yapýlan resimler cümlesinden sayýlmayabilirler. Müstehcen resimlerin her türlüsü ise ahlâka, insanlýða ve Ýslâm’a aykýrýdýr. Kaynaklarýyla Ýslâm Fýkhýnda geniþ bilgi vardýr.

Selam ve dua ile...