Webmaster Geschrieben 5. September 2009 Teilen Geschrieben 5. September 2009 Ýnsaný tavaf etmedikten sonra... “Ben namazdan ziyade namaz kýlaný severim” der Amiþ Efendi. Yani oruçtan ziyade oruçluyu... hacdan ziyade hacýyý... ibadetten ziyade âbidi... Kýsaca, insaný... her halukârda insaný... ihtiþam ve sefalet uçlarý arasýnda salýnýp duran insaný... Ýnsanýn paranteze alýndýðý an, yaþamýn da anlamý kalmaz, kâinatýn da... Herþey, anlamýný insanla bulur çünkü. Varolan herþey, insanla ve insanýn sayesinde birbirine baðlanýr. Madenler... bitkiler.... hayvanlar... hepsi de insanýn katýlýmýyla anlamýný ve deðerini kazanýr. * * * Amacý olmayan hiçbir hareketi, hiçbir eylemi, hiçbir olgu, hiçbir nesneyi anlayamaz insanoðlu. Anlayabilmesi için o hareketi, o eylemi, o olguyu, o nesneyi bir sebep-sonuç iliþkisi içerisine yerleþtirmek (aklîleþtirmek) zorundadýr. Bu zorunluluða da uyulur ve peþinden koþulup duran o anlam, her defasýnda, insan zihninin baðýmlý olduðu nedensellik yasalarýnda aranýp bulunur. Sebebi olmayan, anlamsýzdýr, insana göre. Sebebi, yani amacý... Ýnsanoðlu, ne yapýp edip bir anlam bulmak, bulamasa bile hemen uydurmak zorunda hisseder kendini. Aslâ, ama aslâ 'abes'e tahammül edemez; 'absürd' olaný, 'saçma' olaný elinde olmaksýzýn yadsýr, yok sayar. Yaþamýn amacý, yaþamýn anlamýdýr. Amaç yoksa, anlam da yoktur. * * * Ýtaat ve ibadet, özü itibariyle yaþama bir anlam verme etkinliðidir. Ýnsan, boyun eðmek suretiyle özgürlüðünü kazanýr. Çünkü boyun eðmek suretiyle yaþama anlamýný verir; baðlanmak ve baðýmlý olmak suretiyle... Baðlýlýk, baðýmlýlýk, çaðdaþlarýmýz nezdinde sevilmez kelimelerdir, bilirim. Lâkin yine de itiraf etmek zorundayýz, insanýn özgürlüðü baðlýlýk yetisiyle koþullanýr. Bir üst ilkeye, bir üst noktaya, baðlanamayan bireyler, aslâ özgür olamazlar! Yaþamýn çukurlarý ve tepeleri karþýsýnda zaman zaman gerilemek, eðilmek ve en nihayet aczini hissetmek, yaþamýn gerçekliðine boyun eðmekten baþka ne anlam taþýr ki?! Gücü kendisinden çýkarsayabileceðimiz bir zayýflýða ihtiyacýmýz var; yani bize yaþam karþýsýnda mütevazý olmayý öðretecek yenilgilere... Zayýflýðý da, gücü de yenilgiler dolayýmýnda hisseder insan; ayný anda... bir anda... VE tevazuyu öðrenir; acziyeti ve baðlýlýðý... Artýk adým atacaklar için özgürlüðün kapýsý açýlmýþtýr! Boynunu eð, ve içeri gir! * * * — “Ýnsaný hayvandan ayýran özelliði, baðýmlýlýk duygusu, kendini baðýmlý hissetme özgürlüðüdür.” Bu özgürlük anlayýþý, ister istemez Tarkovski'yi sanat anlayýþýný da belirler: — “Sanat bir yakarma, bir dua biçimidir, ve insan yalnýzca duasýyla yaþar.” Efsane filminin ana karakteri Stalker'ý Don Kiþot'la veya Prens Miþkin'le ayný yörüngeye yerleþtirmesi, hiç de boþuna deðildir bu yüzden. “Bu adamlar” der; “idealist olduklarý için gerçek hayattaki tüm savaþlarý kaybederler.” Tarkovski için, zayýfýn gücünü dile getiren karakterlerdir bunlar. “Film bu sayede insanýn kendi yarattýðý güce baðýmlýlýðýný da anlatýyor. Güç sonunda insaný yok ediyor ve zayýflýk tek güç olarak kalýyor.” Hakikaten her ibadet bir duadýr; týpký sanat gibi... bir çýðlýktýr... bir yakarýþ... bir baðlanýþ... bir acziyet... bir zayýflýk... * * * Amiþ Efendi'nin sözü üzerinde bir kez daha düþünmeli, ve yeryüzünde atýlan çýðlýklarýn türünden ziyade, çýðlýk atanlarýn özüne nazar etmeyi bilmeliyiz. Secdemiz ve hürmetimiz, gerçekte, insana! Geceleri... âh... âh... diye inleyen zavallý insana! * * * Bu hikâye de umreciler için: Bâyezid-i Bistâmî hazretleri yolda bir grup insanla karþýlaþmýþ. Onlara “Nereden geliyorsunuz?” diye sorunca, Mekke'den döndüklerini ve orada hac ibadetini îfa ettiklerini söylemiþler. Bistamî de “Boþuna zahmet etmiþsiniz” demiþ; “Beytullah'ýn aslý orada deðil ki burada. Keþke biraz da insaný tavaf etseydiniz!” Dücane Cündioðlu, Yeni Safak, 05.09.2009 Zitieren Link zu diesem Kommentar Auf anderen Seiten teilen Mehr Optionen zum Teilen...
Empfohlene Beiträge
Dein Kommentar
Du kannst jetzt schreiben und Dich später registrieren. Wenn Du ein Konto hast, melde Dich jetzt an, um unter Deinem Benutzernamen zu schreiben.