"Hayýr!" diyebilmek yetenektir (Sümeyye Kilicaslan, Moral Haber, 06/07/2009)

[Nur Efsan]

"Hayýr!" diyebilmek yetenektir

 

“Herþeyden zor ve en güçlü karakter gerektiren: Hayýr demektir!“

 

“Hayýr“ kelimesi itaatsizliðin, saygýsýzlýðýn havasýný estiren bir kavram olarak tanýmlanýr. Çünkü saygý, bazýlarý tarafýndan yanlýþ olarak þöyle algýlanýr: Yaþ olarak kendinden büyük birisinin konuþtuðunda küçüðün lafýný geriye almasý, farklý düþünse bile bunu diðerine belirtmemesidir.

 

Böyle bir anlayýþ ise, insanlarýn alýþ veriþinde baskýya yol açar. Fikir alýþveriþini týkar. Ve hep yukarýdan dikte edilen kuzu insanlar ortaya çýkarýr. Halbuki “Büyük insanlar“ dediðimiz þahsiyetler, yanlýþlarýnýn doðru bir üslupla kendilerine söylenmesini israrla istemiþlerdir. Nitekim her insanýn farklý fikirleri vardýr.

 

 

Aslýnda saygý, her insanýn, küçük olsun büyük olsun, aile ortamýnda, komþu arasýnda birbirlerinin fikirlerine dinlenecek kadar deðer vermesi ve hayat biçimlerini tolere etmesidir.

 

Hiç kimse “en doðru düþünceye“ sahip deðildir. Kendine göre doðru bir düþünce geliþtirmiþtir. Kendi doðrusunu baþkalarýna baskýyla öðretmek ise, karþýsýndaki insanýn kiþisel alanýna girmek demektir. Ayný þekildede sadece baþkasýnýn düþüncelerine ve beklentilerine göre yaþamak, tembellik ve pasifliktir.

 

 

Uzlaþma ve meþveret anlayýþý ancak yaþa ve konuma bakýlmadan herkesin sözüne saygý gösterilen, kulak verilen bir ortamda gerçekleþebilir.

 

 

Saygý ayný zamanda “söz dinleme“ anlamýnada gelir. Dinlediðin sözü uygulamak senin aklýnýn ve vicdanýnýn ölçüsünden geçerek kendi attýðýn adýmla hayatýna geçer. “Sözde durma“ ise baþkasýna verdiðin sözdür, diðerinin sana verdiði isteði yerine getirmek deðildir. Böyle cümle oyunlarýyla anlamlarýn nasýl karýþabileceðini görüyoruz.

 

 

“Söz dinlemek“, kendinden büyük olanlarýn, arkadaþlarýnýn sana söylediði sözlere kulak vermektir, deðer vermektir. Onlarý söylendiði gibi yerine getirmemek, saygýsýzlýk deðil, tam tersine kendi aklýnýn ve vicdanýnýn varlýðýnýn göstergesidir.

 

“Ya hayal kýrýklýðýna uðrarsa?“… Hayatýmýzýn gayesi, dünyada yaþayan her insaný hayal kýrýklýðýna uðratmaktan sakýnmak deðildir. Herkes kendi hayali için yarýþsýn, bunu diðerine üstlemesin.

 

Öðütleri ise iki sýnýfa ayýrabiliriz:

 

Birincisi, Allahýn emirlerine itaati öðütlemek, diðerisi ise kiþisel alanda öðütler.

 

Birincisinde yaratýcýmýzýn bizden isteklerini birbirmize hatýrlatmaktýr, ki bunlara uymamak yaratanýmýza karþý saygýsýzlýk olduðundan, söyleyene karþý da saygýsýzlýktýr.

 

Ýkinci alanda öðüt ise kendi tecrübe, fikir ve beklentilerinin karýþýmý bir öðüttür, buna kulak vermek ve uymak kiþinin seçimine kalmýþtýr.

 

Maalesef çoðunluk olarak insanlarda “Everybody’s darling” olma isteði “God`s darling” olma isteðinden önce geliyor.

 

 

“Komþum ne der? Annem babam ne der? Millet ne der?“ fikri, “Yarataným benden memnunmu?“ fikrine galip geliyor.

 

 

Sýrf baþkalarýnýn memnun ve herkesi hoþnud etmek için çabalayan bir insan þahsi fikir dünyasýný kapatip kendi isteklerini ve kiþiliðini baský altýna almýþtýr. Tarih boyunca din kültürü belirlerken, þimdilerde kültür ve beklenti takýntýlarý dinimizi yaþamamýza engel oluyor.

 

 

Evet her doðru her yerde söylenilmez, ama kesinlikle her zaman doðru konuþulmasý gerçeðine herkes katýlýyor. Peki ya doðru zamanda söylenilmeyen bir doðru? Hem haksýzlýk, hemde hakka hürmetsizliktir. Yanlýþa, zulme göz yummak ve ortak olmaktýr. En kötü durumda kendi hakkýna girilmesine dahi seyirci kalmaktýr.

 

Her insan kendi etrafýnda bir kiþisel alan çizer. Bu alanýn yarýçapýnýn büyüklüðü ise bizim elimizdedir. Eðer bu alaný olusturursak, diðerinin bizim hakkýmýzda kurduðu olumlu ve olumsuz düþünceler, ne bizi etkiler ne de gururlandýrýr.

 

Çünkü biz herþeyden önce Rabbimizin rýzasýný elde etme gayesiyle ve yaratanýmýzýn bize verdiði istidatlarla þekilleniriz.

 

Bir “Hayýr“ bu þekli çoðu zaman hem korur, hemde yönlendirir.

 

 

Sümeyye Kilicaslan, Moral Haber, 06/07/2009

http://www.moralhaber.net/yazidetay.php?Yazi_id=12135&yazar=497