Türk sinemasýna ilgi arttý; Yeþilçam, Hollywood'u solluyor

[Gast]

 

Her yýl ortalama 19 milyon kiþinin sinemaya gittiði Türkiye'de, geçmiþte 2-2,5 milyon seyirci bulan Türk filmleri, artýk 6-10 milyon kiþiyi salonlara çekiyor. Toplamda yabancý filmlerin izlenme sayýlarý fazla olsa da gösterilen film adedi açýsýndan yerli film baþýna düþen izleyici sayýsý yabancý yapýmlarý aþmaya baþlýyor.

 

Dünyadaki ekonomik krizin sinemayý gelecek yýl nasýl etkileyeceði tartýþýlýrken, Türkiye'deki sinemalarýn durumu, seyircilerin yýllar içindeki talepleri ve çekilen film sayýlarýna dair istatistiklerle kendini gösteriyor.

 

AA muhabirinin derlediði bilgiler, Türkiye'de ''belirli bir sinema seyircisi kitlesi'' ile yerli filmlerle yabancýlar arasýnda rekabetin oluþmaya baþladýðýný gösteriyor.

 

Türkiye Ýstatistik Kurumu'nun (TÜÝK) çýkardýðý ''Kültür Ýstatistikleri 2007'' verilerine göre, sinema salonlarý, geçen yýl 20 milyon 659 bin 569, 2006'da 23 milyon 512 bin 599, 2005'te 18 milyon izleyici çekti. Bu rakam, 2004'te 18 milyon 670 bin, 2003'te 14 milyon 500 bin, 2002'de 15 milyon 400 bin, 2001'de 16 milyon 905 bin, 2000'de 17 milyon 86 bin, 1997'de de 11 milyon 344 bin civarýnda oldu.

 

TÜÝK'in 1997-2007 verileri, sinemaya her yýl ortalama 19 milyon, yabancý filmlere 12-13 milyon arasýnda seyirci gittiðini ortaya koyuyor. Özellikle son iki yýlda sinema seyircisi sayýsýnýn 20 milyonu aþtýðý görülüyor.

 

Ayný verilere göre, yerli film izleme sayýsý, Türk filmlerinin artmasýna paralel son yýllarda artýþa geçti. Yerli yapýmlara 1997-2003 arasýnda her yýl ortalama 2-2,5 milyon kiþi talep gösterirken, bu rakam 2004 ve 2005'te 6'þar milyona, 2006'da 10 milyona, 2007'de 7 milyona yükseldi.

 

-TÜRK FÝLMLERÝ HOLLYWOOD'U SOLLUYOR MU?-

 

Türkiye'de geçen yýl, toplam 210 film gösterime girdi. Sinema salonlarýnda 28 bin 733 defa gösterilen bu filmler, 20 milyon 659 bin 569 izleyici çekti.

 

Ýzleyicilerin 4'te 1'ini Ýstanbullular oluþturdu. Yaklaþýk 13 milyon kiþinin yaþadýðý Ýstanbul'da sinema salonlarýna geçen yýl 5 milyon 758 bin 346, Ankara'da 2 milyon 845 bin, Ýzmir'de 2 milyon 219 bin 436, Bursa'da 1 milyon 588 bin 443 seyirci gitti.

 

Bunun yanýnda, ''300 Spartalý'', ''Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaþlýðý'', ''Elizabet: Altýn Çað'', ''Karayip Korsanlarý: Dünyanýn Sonu'' gibi aralarýnda büyük bütçeli Hollywood yapýmlarýnýn yer aldýðý 167 yapýmla yarýþan 43 Türk filmi, 2007 yýlýnda sinema salonlarýnda toplamda 8 bin 340 defa görücüye çýktý ve 7 milyon 712 bin 626 seyirci topladý. Yabancý yapýmlarý izleyenlerin sayýsý ise 12 milyon 946 bin 943 oldu.

 

Seyirci sayýlarý her ne kadar yabancý filmlere ilginin fazla olduðunu gösterse de film sayýsýna göre oranlama yapýldýðýnda, Türk filmlerinin izleyici sayýsý daha yükseklere tekabül ediyor.

 

-2 MÝLYON ÝSTANBULLU YERLÝ YAPIMLARI SEYRETTÝ-

 

Geçen yýlýn yerli yapýmlarý arasýnda, 60. Cannes Film Festivali'nde en iyi senaryo ödülünü kazanan Fatih Akýn'ýn yönettiði ''Yaþamýn Kýyýsýnda'', Abdullah Oðuz'un uzun süre konuþulacak filmi ''Mutluluk'', Yavuz Turgul'un yönettiði, Türk sinemasýnýn duayenlerinden Þener Þen'i tekrar beyazperdeyle buluþturan ''Kabadayý'', Mahsun Kýrmýzýgül'ün ilk kez yönetmenliðe soyunduðu ve sinema salonlarýnda giþe rekorlarý kýran ''Beyaz Melek'', Semih Kaplanoðlu'nun ödüllere doymayan ''Yumurta''filmi ile ''Zeynep'in Sekiz Günü'' gibi festivallerde Türkiye'nin yüzünü güldüren filmler de yer aldý.

 

Öte yandan, veriler, yerli yapýmlarýn yaklaþýk 3'te 1'ini Ýstanbullularýn izlediðini ortaya çýkarýyor. Ýstanbul'da yerli yapýmlarý 2 milyon 14 bin 797 kiþi, Ankara'da 934 bin 571 kiþi, Ýzmir'de 784 bin 990 kiþi sinema salonlarýnda izledi.

 

Veriler, 2006 yýlýnda vizyona giren yaklaþýk 237 filmi de toplam 23 milyon 512 bin 599 kiþinin izlediðini gösteriyor. Bunlar arasýnda, 34 yerli yapým 10 milyon 838 bin 617, yabancý filmler 12 milyon 673 bin 982 seyirci çekti. Benzer þekilde 2005 yýlýnda vizyona giren 221 filmin seyirci sayýsý 18 milyon bin 466 olurken, 27 yerli yapýmý 6 milyon 795 bin 791 seyirci tercih etti.

 

-TÜRK SÝNEMASININ YÜKSELÝÞ TARÝHÝ-

 

Veriler, on yýllýk dönemde, Türk filmlerinin sayýsý ve izlenirliðinin de ciddi biçimde arttýðýný kanýtlýyor.

 

''Büyük çöküþü'' 1980'lerde yaþayan Türk sinemasý, 1996'da silkinmeye baþlamýþ, bu yýl vizyona giren ''Eþkiya'', 2,5 milyon kiþilik hasýlata ulaþarak, o dönem için büyük bir rekor kýrmýþtý. Ardýndan seyirciler, 1997'de ''Aðýr Roman'', ''Masumiyet'' ve ''Hamam'', 1998'de ''Gemide'', ''Akrebin Yolculuðu'' ve ''Hoþçakal Yarýn'', 1999'da ''Propaganda'', ''Herþey Çok Güzel Olacak'', ''Gülün Bittiði Yer'', ''Salkým Hanýmýn Taneleri'', ''Harem Suare'' ve ''Mayýs Sýkýntýsý'' gibi peþ peþe birçok popüler ve sanat filmini görme fýrsatý buldu.

 

Yerli yapýmlar, Amerikan filmlerinin neredeyse yüzde yüzlük olan pazar payýný ise 2000'li yýllardan itibaren düþürmeye baþladý. 2000 yýlýnda vizyona giren 15 yerli film arasýndan ''Kahpe Bizans'' 2 milyon civarýnda seyirciye ulaþtý. ''Vizontele'', 2001'de 3 milyonu geçen izlenirlikle ''Eþkýya''yý geride býraktý. Derviþ Zaim ''Filler ve Çimen'', Serdar Akar ''Dar Alanda Kýsa Paslaþmalar'' adlý filmlerine bu yýl imza attý.

 

Bu týrmanýþ, ilk yýllarda seyirci sayýsýna çok fazla yansýmadý. TUÝK'in verilerine göre, 2001 yýlý hariç, 1997'den 2003 yýlýna kadar yerli yapýmlara 2,5 milyon civarýnda seyirci ilgi gösterdi.

 

-2 MÝLYONDAN 10 MÝLYONA-

 

Türk filmleri için asýl dönüm noktasý 2004 yýlý oldu. ''Karpuz Kabuðundan Gemiler Yapmak'', ''Bekleme Odasý'', ''Hababam Sýnýfý Merhaba'', ''Neredesin Firuze'', ''Mustafa Hakkýnda Herþey'' gibi filmlerin sinema salonlarýna geldiði 2004 yýlýnda, ''G.O.R.A'' ve ''Vizontele Tuuba'' ciddi rakamlarda seyirci topladý. Ayný yýl yerli filmleri izleyen toplam seyirci sayýsý 6 milyon 657 bine çýktý.

 

2005'te vizyona giren 27 yerli yapýmý toplam 6 milyon 795 bin kiþi izlerken, Türk sinemasý 2006'da rekor yýlýný yaþadý. Gösterilen 33 yerli filme 10 milyon 838 bin kiþi talep gösterdi.

 

Bunun yanýnda, o yýllarda ''Kurtlar Vadisi-Irak'' toplamda 4 milyon, ''Babam ve Oðlum'' 3 milyon, ''Organize Ýþler'' 2 milyon, ''Hababam Sýnýfý Askerde'' 2 milyon, ''Hababam Sýnýfý Üçbuçuk'' 2 milyon seyirci sayýsýyla dikkati çekti.

 

Ayný yýllarda seyirci karþýsýna çýkan yerli filmler, izleyici kadar ödüllerle de dikkat topladý. Bu dönem, izleyici çeken veya ödül alan yapýmlarýndan bazýlarý þöyle:

 

''Beynelminel'', ''Dondurmam Gaymak'', 'Takva'', ''Babam ve Oðlum'', ''Eve Dönüþ'', ''Anlat Ýstanbul'', ''Ýki Genç Kýz'', ''Ýklimler'', ''Beþ Vakit'', ''Bulutlarý Beklerken'', ''Gönül Yarasý'', ''Eðreti Gelin'', ''Son Osmanlý Yandým Ali'', ''Cenneti Beklerken'', ''Beþ Vakit'', ''Kader'', ''Ýklimler'', ''Küçük Kýyamet'', ''Hacivat ve Karagöz Neden Öldürüldü''.

 

Ayrýca, bu filmler, o dönem ''Da Vinci Þifresi'', ''Görevimiz Tehlike 3'' ve ''X-Men 3'' gibi Hollywood'un gözde birçok yapýmýyla yarýþtý.

 

Bu yýlýn sonunda da vizyona giren toplam film sayýsýnýn 250'yi geçmesi, bunlar arasýnda Türk filmlerinin sayýsýnýn da 50'ye yaklaþmasý bekleniyor.

 

Bu yýl gösterime girenler arasýnda, Cannes film festivalinde Nuri Bilge Ceylan'a ''En Ýyi Yönetmen'' ödülünü getiren ''Üç Maymun'', Ýstanbul Uluslararasý Film Festivali'nde altýn Lale ödülü alan ''Yumurta'', Ankara Film Festivali'nde ''En Ýyi Film'' seçilen ''Rýza'' ile ''120'', ''Vicdan'', ''O.. Çocuklarý'', ''Recep Ývedik'', ''Devrim Arabalarý'', önümüzdeki günlerde vizyona girecek ''A.R.O.G'', ''Osmanlý Cumhuriyeti'' var.