(02.01.2023) İslam İlahiyatı okuyan öğrencilerin meslek tercihleri

[Webmaster]

 

İslam İlahiyatı okuyan öğrencilerin meslek tercihleri

Almanya´da doğan, burada sosyalize olan ve almancayı anadili olarak kullanan genç imamlar yetiştirmek için camilerin çatı dernekleri yıllardır farklı projeler, eğitim yolları vs. oluşturmaktalar. Kimisi Almanya´da ve Türkiye´de bulunan üniversitelerle beraber çalışıyor, kimisi üniversitelere ek olarak pratik eğitim kursları sunuyor.

Aynı zamanda 2011´den itibaren Almanya´nın farklı şehirlerinde, örneğin Erlangen-Nürnberg, Frankfurt-Gießen, Münster, Osnabrück, Berlin ve Paderborn´da, İslam İlahiyatı Fakülteleri kuruldu. Yaklaşık 2500 öğrenci bu fakültelerde okuyorlar.

Bu fakültelerden mezun olan öğrenciler ile ilgili Frankfurt Üniversitesinde bulunan “Bilim ve Toplumda İslam Akademisi“ (AIWG), Mainz ve Gießen Üniversiteleriyle beraber bir araştırma yaptı. Araştırmada, 2016-2019 seneleri arasında Frankfurt am Main, Erlangen-Nürnberg, Gießen, Münster, Osnabrück ve Tübingen üniversitelerinde İslam İlahiyatı okumuş olan yaklaşık 570 mezundan 200´den fazlasının meslek seçimleri ele alındı.

Araştırmanın sonuçlarına göre İslam İlahiyatı okuyan öğrencilerin %75´i bayanlardan oluşuyur. Genel olarak öğrenciler İlahiyat fakültelerinden memnun olduklarını belirtiyorlar. Temel akademik yeterliliklerin öğretilmesini öğrenciler olumlu yorumluyor. Ayrıca fakülte sayesinde kendilerinin müslüman olarak savunmaları gerekmediği bir alanın olmasını da müsbet olarak dile getiriyorlar.

Öğrenciler ve mezunlar tek eksik olarak daha fazla pratik eğitim almak istediklerini belirtiyorlar. Bu eksiklik geçmiş yıllarda da sürekli dile getiriliyordu. İlahiyat öğrencileri haklı olarak üniversiteyi bitirince, diplomalarını elde edince nerede çalışacaklarını soruyorlardı. Normalde hepsinin camide imam olabilecek kapasitede olması gerekirken, bir çok öğrenci „İlahiyat okuduk, ama hutbe bile veremiyoruz!“ diyorlardı. Fakat bu eksiklik büyük bir ölçüde artık giderildi. Üniversitedeki eksik pratik eğitimini camilerin çatı dernekleri farklı kurs ve seminerlerle vermeye çalışıyorlar.

Üniversiteyi bitirmeden bırakanların oranı ise her sene düşüyor. İlk zamanlar bu oran %50´nin üstündeydi. Çoğu öğrenciler, üniversiteyi bitirmeden bırakıyorlardı. Fakat bu oran gittikçe düşüyor. Yani artık çoğunluk, fakülteyi başarıyla bitiriyor.

İslam İlahiyatı mezunlarının %13´ü camilerde görev yapıyorlar, %7´si Maneve Bakım (Spiritual Care, Seelsorge) alanında, örneğin hastanede veya hapishanede, mesleklerini icra ediyorlar. Öğrencilerin %44´ü pedagojik alanlarda meslek hayatlarına devam ediyorlar. %26 ise sosyal alanlarda görev yapıyor. %15´i akademisyen olarak kalıyor.

Öğrencilerin çoğu mezun olduktan sonra kendilerine uygun bir meslek aramak zorundalar. Çünkü ilahiyat eğitimiyle, eğer camide görevli olmak istemiyorsanız, çok fazla meslek seçimi olmuyor. Mezunlar, ayrıca mesleklerinin ilk yıllarında sadece geçici görevler alabildiklerini ifade ediyorlar. Meslek hayatına girenlerin %47´si tam gün çalışıyorlar. Araştırmaya göre İlahiyat mezunlarının yarısından azı tekrar İlahiyatı seçermişti, yani seçimlerinden pişman değiller, aldıkları eğitimden memnunlar.

İslam Din Dersi mezunlarının ise %66´sı bu bölümü okumaktan memnun olduklarını belirtiyorlar. Üniversiteden sonra okula geçiş çoğunluk için kolay olmuş, fakat İslam Din Dersi henüz okullarda tam oturmadığı için farklı sorunlar yaşadıklarını belirtiyorlar.

Araştırmayı yapan ekibe göre İslam İlahiyatı mezunları genelde topluma katkıda bulunuyorlar ve örneğin gönüllü olarak dini veya sosyal alanlarda görevler alıyorlar. Bu ise öğrencilerin toplumsal sorumluluk bilincinin yüksel olduğunu gösteriyor.

Dr. Cemil Şahinöz, Öztürk, Ocak 2023