Yeme ve içme adabý

[Selim]

Peygamber (Sallallahu aleyhi ve sellem) efendimizin yemek adablarýndan:

 

1-Yemeði oturarak yemek.

 

2-Sokakta yürüyerek ve üzerine dökerek yememek.

 

3-Yüz üstü yememek. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve selem) bundan nehy etmiþtir.( haram olmamakla beraber yapýlmamasý daha iyidir).

 

4-Yemeðe ve içmeðe baþlarken daha aðýza koymadan “Bismillâh” demek.

 

5-Sað el ile yemek sol el ile yemekten eftaldýr. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve sellem) efendimiz bir çocuða bu meseleyi öðreterek dediki:” Sað elin ile ve önünden ye”

 

6-Sýcak birþey yiyip içerken üflememek, Peygamber (Sallallahu aleyhi ve sellem) efendimiz bundan nehy etmiþtir.

 

7-Birþey içmeden, içerken ve içtikten sonra içine üflememek.

 

8-Üç parmak ile yemek sünnettir.

 

9-Yemeðe baþladýðýnda yemek çok sýcak veya çok soðuksa biraz beklemek.

 

10-Günde bir veya iki çeþit yemek ile yetinmek. Bunu Peygamber (Sallallahu aleyhi ve sellem) efendimiz böyle öðretti.(her gün balýk, et olmasýn)

 

11-Sýk sýk yemek yemeyip, iki, üç öðünle yetinmek.

 

12-Týka basa yememek.

 

13-Yemekten sonra “Elhamdulillah” demek. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve sellem) efendimiz þöyle buyurdu: ''Yemeði bitirdikten sonra Elhamdulillâh deyin'' yada þu duayý okuyun: ''Elhamdulillâh ellezi etame ve sega ve sevveðahu ve ceale lehuu meĥracâ.'' Veya þu duayý okumayý öðretmiþtir ''Elhamdulillâh ellezi etameniy ve seganiy ve kefâniy ve evvâniy vel hamdulillâhi alâ kulli hal.''

 

14-Yemek hakkýnda: Çok tuzlu, çok acý veya kötü , dememek. Peygamber efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) hayatýnda bu yemek tuzlu, çok acý veya kötü dememiþtir. Beðendiðini yer beðenmediðini yemezdi. Biz de kendimize bunu örnek alarak, bu yemek tuzlu, acý, iyi deðil gibi sözler söylememeliyiz.

 

15-Lokmalarý aðýza normal büyüklükte koymak. Ne çok küçük nede çok büyük. Kaþýðý ve aðýzý fazla doldurmamak.

 

16-Aðýz dolu iken konuþmamak. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve sellem) efendimiz aðzýnda yemek varken, içeriye birisi girip selam verdiðinde selâmýný almaz, önce aðzýndakini bitirip sonra selâmý alýrdý. Aðýzý dolu iken konuþmazdý.

 

17-Sofrada aðzýnda yemek yok iken hayýrlý þeylerden konuþmak. Bu sünnettir.

 

18-Aðzýndakini bitirip sonra baþka bir lokma almak. Resulullâh (Sallallahu aleyhi ve sellem) böyle yapardý.

 

19-Ýmam Buhari (rahimehullâh)'ýn rivayet ettiði bir Hadis-i Þerifte bildirildiðine göre; Peygamber (Sallallahu aleyhi ve sellem) efendimiz hizmetcileri yemek yerken onlarý yanlýz býrakmaz orlarla birlikte yerdi ve yemek istemediklerinde lokmayý alýp yemeleri için kendisi onlara verirdi.

 

20-Resulullâh (Sallallahu aleyhi ve sellem) aðzýnda lokma var iken içecek almazdý, yani ikisini ayný anda aðzýnda bulundurmazdý, zaruret hali müstesna.

 

21-Resulullâh (Sallallahu aleyhi ve sellem) yiyip hemen uyumazdý (bu insanýn nefsi için yanlýþtýr).

Hadis-i Þerifte peygamber (Sallallahu aleyhi ve sellem):

''Siz yemeginizi yedikten sonra zikrediniz (Elhamdulillah deyiniz).Yemeði yedikten sonra uyumayýn.Zira bu (uyku) kalbinizi katýlaþtýrýr.'' buyurmaktadýr.

 

Kiþi yemek yedikten sonra zikir etsin meselâ: Elhamdulillâh desin, ders versin, Kur’an okusun veyâ gezsin spor yapýp midesindekini eritsin.

Mâliki alimlerinden olan Kadi Ýyâd dediki: “Ýki þey kalbi karartýr katýlaþtýrýr; yemeði çok yemek ve fazla boþ konuþmak.

 

22-Peygamber (Sallallahu aleyhiþ ve selem) efendimiz karný üzerine uyumaktan nehy etmiþtir, bu kalbi sertleþtirir. Sol taraf üzerine yatmaktanda nehy etmiþtir. Çünkü sol tarafta kalp vardýr ve bu kalbe zarar verir. Bu týbbende kalbý sýkýþtýrýr.

 

23-Yemek yedikten sonra yirmi veya otuz dakika kadar sola dayanmak (sola dayanmak kalbi rahatlatýr) uyumak istediðinde ise sað tarafa yatýp yüzün kýbleye doðru olmasý daha iyidir.

 

--------------------------------------

 

Biz, Resûlallah'a daima akþam yemeði yapýp gönderirdik. Kalanýný bize geri çevirdiði zaman, ben ve hanýmým Ümmü Eyyûb, Resûlullah'ýn elinin deðdiði yerleri araþtýrarak, oralardan yer ve bundan bereket umardýk.

 

Yine bir gece, yapýp, gönderdiðimiz soðanlý ve sarýmsaklý yemeði, Resûlullah geri çevirmiþti. Onda elinin izini göremeyince, feryad ederek yanýna gittim ve:

 

«Yâ Resûlâllah! Babam, anam sana feda olsun! Sen, akþam yemeðini geri çevirdin. Fakat onda elinin izini göremedim. Halbuki ben ve Ümmü Eyyûb, geri çevirdiðin yemekte elinin deðdiði yerleri araþtýrmakta ve bunda bereket ummaktaydýk» dedim.

 

Bunun üzerine Resûlullah: «Bu sebzede aðýr bir koku hissettim. Ondan yemedim. Ben, melekle fýsýldaþan bir kiþiyim. Ama siz onu yeyinizl» buyurdu. Biz de ondan yedik. Ama, bir daha, onun yemeðine soðan ve sarýmsak koymadýk

 

[ibni Hacer, el-îsabe: c. 1, s. 405; Ýbn Higâm, SlyruL: 1/49; Ýnmm Ahtýýed. MUs-ned; 2Û/292. Dr. M. Said Ramazan El-Bûti, Fýkhu’s Siyre, Gonca Yayýnevi: 192-193.

]