'Fethullahçýlýk tehlikesi' ve hukuk... (Oral Calislar, Radikal, 29.08.2010)

[Webmaster]

'Fethullahçýlýk tehlikesi' ve hukuk...

 

Her zamanki gibi konu ‘Fethullahçýlar’a geliyor. Bazý çevreler ‘büyük endiþeleri’ni dile getiriyorlar. Onlarýn ‘devleti ele

geçirmeye’ baþladýðýný, polisin, akademinin ve askerin içine sýzdýklarýný söylüyorlar.

Alman Der Spiegel dergisine demeç veren CHP Genel Baþkaný Kýlýçdaroðlu’nun þu sözü de tartýþmayý körükleyici nitelikte: ‘Hükümet devleti ele geçirmeye baþladý.’ ‘Devlet birilerinin tarlasý mýdýr ki, birileri ele geçirmeye çalýþýyor?’ sorusu geliyor insanýn aklýna. Sonrasýnda da, ‘Bu tarlanýn sahibi kim?’ soru su.

Þurasý bir gerçek ki, bu devletin bazý ‘sahip’leri var... Adnan Menderes’in Baþbakanlýðý döneminde Demokrat Parti hükümetine karþý ‘devleti ele geçirmeye çalýþtýðý’ gerekçesiyle askeri darbe yapýlmýþ, Baþbakan ve iki bakan idam edilmiþti. 1960’lý, 1970’li yýllarda solun güçlü olduðu dönemde ‘Komünistler devleti ele geçiriyor’ iddialarý öne sürülmüþtü. Bu iddialarýn ardýndan gelen askeri darbelerde komünistler, ‘devleti ele geçirmek’ iddiasýyla en akla gelmedik baskýlarla karþýlaþtýlar. Ýþkenceler gördüler, idam edildiler.

***

Günümüzün geliþmiþ demokrasilerin de, devlet ve hükümet arasýnda bir kavramsal ayrým vardýr. Ama, devletin pratikteki ‘liderliði’nin sahibinin hükümet olduðunu,hükümet politikasýnýn çoðunlukla devlet politikasýyla eþanlamlý olarak algýlandýðýný, yani hükümetin devlete yön veren unsur sayýldýðýný görürüz.

Bizde ise, devletin pratikteki sahibi olarak algýlanan kurumsal yapýlanma, hükümet deðil, sivil-asker bürokrasi, yüksek yargý ve onlarýn siyaset alanýndaki ‘baðlantýlarý’dýr. Bu yapýlanmanýn aktörleri, hükümetlerin devlete yön vermesini onaylamazlar, hatta hükümetlerin bir ‘uygulayýcý güç’ olarak sahip olduklarý hareket alanýnýn bile olabildiðince kýsýtlanmasýnýn gerektiðini düþünürler.

***

Türkiye’de kimsenin CHP’yi ‘devleti ele geçirmekle’ suçlamamýþ olmasý, þaþýrtýcý deðil. Ahmet Altan dünkü yazýsýnda haklý olarak bu konuyu sorgulamýþ ve ‘kimse ordunun, yargýnýn devleti ele geçirmeye çabaladýðýndan þikâyet etmiyor’ ifadesini kullanmýþ.

‘Onlar’, kendilerini bu devletin asýl sahibi olarak görüyorlar ve bu algý biçimlerini toplumsal bilinçaltýna da önemli bir oranda empoze etmiþ durumdalar. Yargý onlarýn elinde olmalýdýr, yargýçlarýn yalnýzca onlarýn düþüncesini taþýmalýdýrlar, polisler de öyle, hükümetler de. Eðer onlarla farklý görüþe sahip olan kesimler bu kurumlarýn içinde yer almaya baþlarsa, o zaman ‘tehlike çanlarý’nýn çalmaya baþladýðý düþünülür.

‘Tehlikeye karþý’ askeri darbe de meþrudur, parti kapatmak da, genelge yayýnlamak da... Karargâh arþivlerinde saklanan video kasetleri yoluyla

TV teþhirleri de yapýlabilir. Bunlarýn tümü onlara göre ‘devleti kurtarma’yý amaçlayan haklý ve meþru faaliyetinin kaçýnýlmaz sonucudur.

Askerler, dolaysýz þiddet içeren veya içermeyen çeþitli ‘sürpriz çýkýþ’larýný, bizi ‘korumak ve kollamak’ için yaptýklarýný söylerler. Bazen komünizmden, bazen bölücülükten, bazen þeriatçýlýktan... Son dönemdeki tehlike tanýmlamasýnýn ve darbe/müdahale yöneliminin ise AKP ve Fethullah Gülen üzerinde yoðunlaþtýðýný görüyoruz...

***

‘Korkular’ýn, bu ülkeyi darbeci-müdahaleci zihniyetle yönetme/yönlendirme prensibini benimsemiþ olan elit kesimin temel psikolojik ve sosyolojik malzemesini oluþturduðunu biliyoruz... Bu kesimin, ürettiði ‘yanlýþ alarm’larla toplumdaki panik seviyesini istediði zaman yükseltip alçaltmak konusunda ne düzeyde bir ustalýða sahip olduðunu da defalarca gözlemledik...

Son dönemde ‘yükseltilen’ en önemli korku ise, ‘Fethullahçýlar devleti ele geçiriyorlar.’ korkusu... Bu korkuya kapýlan kesimlerin duyduklarý yoðun endiþelere ve konuyu konuþmaya ayýrdýklarý zamanýn geniþliðine raðmen, sahip olduklarý bilgilerin son derece yüzeysel, tutarsýz ve tarafsýzlýktan uzak olmasý da iþin ayrý bir boyutu.

‘Gülen cemaati’, eðitim kurumlarý örgütleyerek, yurtdýþýnda okullar açarak, yatýrýmlar yaparak geniþliyor. Etkin bir medya aðýna da sahip. Ergenekon davasýný ‘devlete karþý’ bir yok etme eylemi olarak gören kesimler, bu davanýn Fethullahçýlarýn eseri olduðunu da iddia ediyorlar. Darbe iddialarýnýn da bu kesim tarafýndan ‘uydurulduðunu’ savunuyorlar.

Peki ne yapacaðýz, ‘Fethullahçý tehlikesi’nden kendimizi nasýl koruyacaðýz?

***

Batý demokrasilerinin çoðunda,devlet memurlarýnýn siyasi partilere üye olmalarýnýn (bazý istisnai özel durumlar dýþýnda) normal karþýlandýðýný gözden kaçýrmamakta yarar var.

Polis içinde, ordu içinde, devlet kurumlarý içinde deðiþik görüþlerden insanlarýn olmasý engellenemez. Kendisini Atatürkçü, sosyalist, sosyal demokrat, dindar, dinsiz, liberal, milliyetçi, ulusalcý, ülkücü diye tanýmlayan insanlar da, Fethullahçý diye tanýmlanan insanlar da devlet memuru olmaya devam edecekler.

Tabii, bütün bunlara raðmen, ‘Fethullahçý’ olarak tanýmladýðýnýz kiþilerin çalýþma tarzýndan,devlet kurumlarýnýn içinde var olma biçimlerinden hoþlanmayabilirsiniz. Onlarý tehlikeli görebilirsiniz,

siyasi hedefleri konusunda endiþe duyabilirsiniz. Ayný endiþeler AK Parti hükümeti için de söz konusu olabilir.

Böyle endiþelere sahip olanlarýn onlarý dile getirmeleri, demokrasinin en doðal özelliklerinden biridir. Bu tarz konulardaki asýl merci hukuktur. Eðer ortada hukuka aykýrý bir durum varsa, yargý (evrensel hukuk

normlarýný temel alarak) harekete geçer.

***

Olayýn psikolojik-toplumsal boyutu þu noktada normal olmaktan çýkýyor: Bu tarz endiþelerin bazý insanlarýn aklýna ‘Bütün Fethullahçýlarý hapse atmak, AK Parti’yi kapatmak, mallarýna mülklerine el koymak’ gibi fantastik çözüm paketleri getirebildiðini görüyoruz.

Bir hukuk devletinde, bir gruba müdahale edebilmek için, saðlam hukuki gerekçelerin varlýðý þarttýr.

Hukuka aykýrý davranýþlarýný gözlemlediðiniz kesimler konusunda yapmanýz gereken, kontrol dýþýna çýkan korkulardan doðan fantastik arayýþlar içine girmek

deðil, yargý önünde hesap verilmesini talep etmektir... Bundan geriye kalan da siyasi mücadeledir... Beðenmediðiniz, ‘iþ’leri ve düþünceleri eleþtirmektir...

 

Oral Calislar, Radikal, 29.08.2010