'Kurtulmuþ'un gömleði arkadan yýrtýldý'

[Webmaster]

'Kurtulmuþ'un gömleði arkadan yýrtýldý'

 

Bir giysi olarak gömlek, doðu’larýn belleðinde, baþlý baþýna bir hukuk hadisesidir... Meþhur Yusuf Peygamber kýssasýna da atýf yaparak söyleyecek olursak, yüzün ve ruhun kabýdýr gömlek. Kiþinin kendisi, ruhunun ve ferdiyetinin içeriði deðildir kuþkusuz. Ama bir iþarettir varlýða dair. Bir sýnýrdýr mahremiyete ve kiþiselliðe dair. Çýplaklýðýn, örtüsüz býrakýlmýþlýðýn, ölüme benzer soðukluðu ya da maðduriyeti, yoksunluðu, eksikliði hatýrlatan tüm dehþete düþürücü etkilerini biz... Zihnimizde, örterek, giysilendirerek, gömlek giydirerek yatýþtýrmaya çalýþýrýz. Bu baðlamda giysi ya da gömlek, akýl balið olmuþ insanlýðýn iþaretidir. Gömlekli kiþi, giyinmiþtir, bebek ya da ölü deðildir.

 

Kiþiye dair tensel ve tinsel tamamiyetin hukuku, gömlek hikayesi üzerinden anlatýlýr ahsenel kasas’ta. Tevrat’ta ve Kur’an’da okunacaðý gibi masal ve efsanelerde de benzeri versiyonlarýyla geniþ bir yer tutar gömlek... Varoluþun izleri sürüldüðünde, çýplaklýðý ilk farkediþ ve sarýnýp bürünülecek bir gömlek arayýþ, insanoðlunun dünyaya iniþinde ilk eylemsel hazýrlýðý olarak durur. Giyinmek, dünyaya inmenin ve dünyanýn tüm mücadelelerine maruz kalmaya baþlayýþýn, hazin birinci dakikasýndaki telaþýnýn adýdýr. Gömlek, dünyadýr. Dünyalý olmanýn tüm þikayet icap ettirecek hallerine karþý ilk savunmadýr, örtünmek... Ýnsan, gömleksiz yapamaz...

 

Çocukluðumuzda tanýk olduðumuz, toplumsal bir infiali hatýrladým gömlek üzerinden düþünürken... Meþhur bir akýl hastanesinde gerçekleþtirilen gizli çekimleri gazete ve televizyonlardan seyrederken kanýmýz donmuþtu... Hastalar, çýrýlçýplaktý, dövülüyorlardý. Kimse onlarý çýplak olduðu için ayýplamýyordu, itiraz haya duygularý üzerinden deðildi. Tam tersine, onlarý giysisiz, gömleksiz býrakýp, döven yetkililer, toplumsal vicdan tarafýndan lanetleniyorlardý... Çýplaklýða dair ikinci hatýramýzsa, daha yenidir. Irak’ýn iþgali sýrasýnda Amerikan askerleri tarafýndan iþkenceye uðratýlan Baðdat halkýnýn gömleklerinden soyundurularak teþhir edilmeleri de dünya vicdanýnda benzeri etkiyi doðurmuþ ve lanetlenmiþti...

 

Bunu niçin hatýrladým?

Bir insanýn sýrtýndaki gömleði rýzasý hilafýna yýrtmak, onun maddi manevi kiþilik haklarýný iptal etmek, onun kimliðini paramparça daðýtmak olduðu için...

Gömlek metaforunun çaðýmýzdaki en yakýn uzamý, kimliktir diyebiliriz....

Gömleðin arkadan mý, önden mi yýrtýldýðý sorgusu ise hâlâ güncelliðini korumaktadýr...

Dinsel ve tarihi arkaplana baktýðýmýzda da; bilge kiþilerin ve adaletli yöneticilerin, gömlek yýrtmakla deðil, gömlek giydirmekle namlý olduðu elbette rastlantýsal bir þey olmasa gerek. Türk, Fars, Fin, Çin ve Yunan mitolojilerinde, kahramanlara giydirilen giysiler, baþlarýna takýlan tüy ve taçlar, ellerine verilen kýlýçlar da bu baðlamda, hep mertebe yükselmesine delalet eder. Yoksul doyurup, yetim giydirmeyi ahlaki bir düstur sayar Hacý Bektaþ Veli. Rus Kraliyet ailesince kendi mensuplarýna verilen en büyük cezalar; pelerin giymeme, yalýn ayak dolaþmaya icbar etme, baþýndaki örtüsünü çýkarttýrmaya dairdir. Gömlek çýkartmanýn bir benzeri olarak, askeri tarihte gerçekleþtirilen rütbe-i tenzil seremonilerindeki “rütbe sökülme” hadiselerini de hatýrlayabiliriz. Tüm bunlar, suç ve ceza iliþkisinin kadim “gömlek” hadisesiyle ilgili güncel görüntüleridir...

 

Bizim yakýn siyasi tarihimizin önemli darbýmesellerinden birisi de gömlekle ilgilidir. Milli Görüþ siyasi ekolünde yetiþmiþ politikacýlarýn sonrasýnda AKParti’yi kurarken kullandýklarý bir ifadedir... Kendi beyanlarýna göre; Milli Görüþ gömleðini çýkartmýþlardýr... Bu darbýmeselin kökeni, kuþkusuz kimlikle ilgili bir deðiþimin, reddedilen bir aidiyetin, yeni kazanýlacak bir konumun iþaretlerini taþýr... Nitekim, AKParti, bahsettiði gömlek deðiþiminin akabinde, liberal bir kitle partisi olma yolunda hýzlý adýmlar atmýþtýr... Belki yüz ve ruh deðiþmemiþtir ama giyilen yeni gömlek, artýk eski hatýralarla ciddi bir fark yaratmýþtýr...

 

AKParti kurucularýnýn hangi þartlar altýnda gömlek çýkarttýðýný tam olarak bilmiyoruz.

Ama Saadet Partisi’nin son kongresinden sonra yaþadýðý sýkýntýlý süreç, bize hangi þartlarda gömlek çýkartýlacaðý konusunda ciddi ipuçlarý veriyor. Gazete beyanatlarýnda, Erbakan Hoca’nýn oðlu ve kýzý üzerinden gerçekleþen sert üslup, partideki yönetsel iç çekirdeðin bu sertliðe eþlik eden politik dili... Ne yazýk ki, insanlara gömlek giydiren deðil, insanlarý gömleksiz kýlan çok sert, irrite edici, korkutucu, madeni bir dildir...

 

Bu þartlar altýnda Numan Kurtulmuþ, belki de Tayyip Erdoðan’ýn niçin gömlek çýkarttýðýný en iyi bilecek isimdir...

Bir farkla ki; Numan Kurtulmuþ, gömlek çýkartmadý.

Daha hazin olaný ise; gömleði arkadan yýrtýldý...

 

Vakit, 19.07.2010