Said-i Nursi Kürdi alkýþý ve Atatürk (Mehmet Altan, Star, 05.10.2009)

[Webmaster]

Said-i Nursi Kürdi alkýþý ve Atatürk

 

Baþbakan Erdoðan, önceki günkü kongre konuþmasýnda “devletin” ve “resmi görüþün” görmezden geldiði; üstelik pek çoðuna da zulmettiði on üç ismi sayarak...

 

...“demokratikleþme açýlýmýný” daha elle tutulur, daha inandýrýcý, daha yýðýnsal bir hale getirdi.

 

O hakký yenenler arasýnda ise en büyük alkýþ, Baþbakan’ýn “Türkiye’nin maneviyatý noksan kalýr” dediði “Bitlisli Said-i Nursi” ismi zikredilince patladý.

 

Baþbakan Tayyip Erdoðan, Adnan Menderes’den sonra “Said-i Nursi” adýný resmen telaffuz eden ikinci baþbakanmýþ.

 

***

 

Bizim geçmiþimizde, sað’a sol’a,

 

Kemalizm dýþýnda her yana kapalý olan “laik rejimin” en büyük fobilerinden biri de Bediüzzaman lakabý ile anýlan Said-i Nursi Kürdi idi...

 

Hâlbuki Said-i Nursi için ansiklopedi, “Nurculuk olarak bilinen Ýslamcý akýmýn kurucusu, düþünce ve siyaset adamý”

 

diye yazýyor.

 

***

 

Medrese öðrenimini tamamladýktan sonra Ýslam Bilimleri konusunda icazet almýþ... Medresetü’z-Zehra adýný verdiði büyük bir okul projesini uygulayabilmek için yardým almak amacýyla 1907’de Ýstanbul’a gitmiþ... Ama kuþku üzerine tutuklanmýþ.

 

Serbest býrakýldýktan sonra Ýttihat Terakki liderleriyle görüþmek üzere Selanik’e gitmiþ... Buradaki konuþmalarda 2. Abdülhamit yönetimini eleþtirerek meþrutiyeti övmüþ... Ýstanbul’a döndükten sonra da bir süre Ýttihatçýlarla iliþkisini sürdürmüþ.

 

1909 yýlýnda Ýttihad-ý Muhammedi

 

Cemiyeti’nin kurucularý arasýnda yer

 

alýp, Cemiyet’in yayýn organý Volkan’da ateþli yazýlar yayýnlamýþ... 31 Mart

 

Olayý’nýn tahrikçilerinden olduðu gerekçesiyle Divan-ý Harb-ý Örfi’de yargýlanýp

 

beraat etmiþ.

 

***

 

1910’da Van’a, ertesi yýl da Þam’a

 

gitmiþ.

 

V. Mehmed Reþat’ýn Rumeli gezisine katýlmak üzere Ýstanbul’a çaðrýlmýþ... Teþkilat’-ý Mahsusa’da görev almýþ.

 

Birinci Dünya Savaþý sýrasýnda Kafkas cephesinde savaþa katýlmýþ... Ve Ruslara esir düþerek Sibirya’ya sürülmüþ. Ama kaçmayý baþararak 1918 yýlýnda Avrupa üzerinden Ýstanbul’a dönmüþ...

 

Anadolu’da bir Kürt devleti giriþimlerine karþý çýkmýþ.

 

Ýngilizlerin Ýstanbul’u iþgal etmeleri üzerine yazdýðý bir risaleyle iþgali kýnamýþ.

 

1920’de Þeyhülislamlýðýn Kurtuluþ

 

Savaþý aleyhine verdiði fetvaya da karþý çýkmýþ. 1922’de Mustafa Kemal Atatürk tarafýndan Ankara’ya davet edilmiþ,

 

Meclis’te ulusal hareketi destekleyen bir konuþma yapmýþ.

 

***

 

Daha sonra Van’a gitmiþ ve 1923 ile 1925 yýllarý arasýnda öðrencileriyle Erek Daðý’nda inzivaya çekilmiþ.

 

1925’te Þeyh Sait Ayaklanmasý dolayýsýyla Ýstanbul’a getirilmiþ ve Ýstiklal Mahkemesi’nce yargýlanarak sürgüne gönderilmiþ. Risaleleri nedeniyle birkaç kez daha mahkûm olmuþ.

 

1950 seçimlerinde Demokrat Parti’yi desteklemiþ... Karþýlýðýnda seçimleri kazanan Demokrat Parti’den destek görmüþ.

 

Ölümünden sonra Halilü’r-Rahman Camisi mezarlýðýna...

 

27 Mayýs 1960 hareketinden sonra ise cesedi askeri birliklerce Isparta’ya götürülerek bilinmeyen bir yere gömülmüþ.

 

***

 

Ansiklopedi Nurculuk’u da “Said-i Nursi’nin kurduðu Ýslamcý dinsel siyasi akým” diye tanýmlýyor.

 

Ve ekliyor: “Nurculuðun temel ilkeleri Said-i Nursi’nin Risale-i Nur adlý yapýtýnda belirlenmiþtir. Buna göre çaðdaþ Müslüman’ýn en önemli görevi modern bilim ve felsefeye karþý imaný korumak ve kurtarmaktýr”.

 

***

 

Evet, Said-i Nursi’nin ansiklopedilerdeki yaþamýna göz atýnca yeniden sordum:

 

“AK Parti Kongresi’nde en büyük alkýþý neden Said-i Nursi aldý?”

 

Çektiði zulmün haddi hesabý olmadýðýndan mý, resmen dýþlanmasýndan mý, hala tabu kabul edilmesinden mi yoksa Nur Cemaatinin yaygýn gücünden mi?

 

Bu soru bir diðerini de beraberinde getirdi; Mustafa Kemal’in Kurtuluþ Savaþý sýrasýnda Ankara’ya çaðýrdýðý Said-i Nursi’yi neden 1960 yýlýnda askeri darbe “mezarsýz” býraktý?

 

Kuvvetli alkýþýn bir baþka nedeni de bu olabilir miydi?

 

Mehmet Altan, Star, 05.10.2009