Domuz eti niye haram?

[Levent]

Domuz eti niye haram?

 

AHMET KURUCAN

 

ZAMAN

 

 

"Gözüm, aklým, fikrim var deme hepsini öldür/Sana göl gibi gelen, O çöl diyorsa çöldür." 'Neden'siz, 'niçin'siz Rabb'in her türlü emir ve yasaðýna âmennâ diyen bir mü'min portresi bu.

 

Üstad Necip Fazýl'a ait. Ýþte bu portre içinde kendine yer bulan, imaný bu seviyede olan bir Müslüman için domuz etinin haramlýðýný kabulde hiçbir problem yoktur. Þöyle düþünür o insan; Allah hayvanî gýdalardan koyun, keçi, inek, tavuk, hindi, horoz vs. vs. saymaya dursam sayamayacaðým kadar nimetleri ihsan buyurmuþ, "Helal. Buyur ye, senin istifaden için yarattým." demiþ. "Ama bunlardan bir tanesini sana haram kýlýyorum, zinhar yaklaþma ve etini yeme!" emrini vermiþ. Þimdi ben hak etmediðim bu lütuflar karþýsýnda oturup þükredeceðim yerde, neden onu da helal kýlmadýn der, bu yasak emrini küstahça sorgulamaya kalkarsam, hatta o emri dinlemez, onu da yemeye çalýþýrsam, tek kelime ile nankörlük etmiþ olurum. Bu yasak emrinin hiçbir hikmeti, sebebi, faydasý olmasa da bana düþen itaat etmektir. Çünkü kulluðun gerekçesi Allah'ýn emridir. Mükafatý Allah'ýn rýzasýdýr, cennettir, Cemalullah'ý seyretmektir ve ahirette verilecektir. Kaldý ki Allah abes iþ iþlemekten münezzehtir, ben, biz, insanlýk bilmesek de mutlaka bunun insanlýða faydasý söz konusudur."

 

Evet, "Rabb'in emir ve yasaklarý karþýsýnda boynum kýldan ince" diyen bir akýl, imanla dolu bir kalb böyle düþünür. Ama bu demek deðildir ki yasaklama emrinin hikmeti araþtýrýlmasýn! Kur'an'ýn ifadesiyle "ala basiretin" imaný merkeze alan, ferdî hürriyeti dini kabulde esas kýlan Ýslam'ýn elbette bu ve benzeri konularda yol açýcý, ufuk gösterici, kalble beraber zihnî ve fikrî tatmin ve ikna edici izahlarý vardýr.

 

Hikmet adýna iki ayrý açýdan bakýlabilir bu meseleye. Bir; bilim. Ýlmî tahliller, laboratuvar tetkikleri vs. Bunlar, ilmin ilerlemesine paralel olarak devirden devire deðiþebilecek sübjektif bilgilerdir. Sübjektif; çünkü ilmin nihaî ve mutlak bilgiye ulaþmasý imkansýzdýr. Ýlme, ilmî düþünceye, ilmî tetkiklere dayalý 'dün doðru, bugün yanlýþ' denilen yüzlerce-binlerce meselenin olduðu bilinen bir gerçektir; hem de ayný aðýzlar tarafýndan söylenmiþtir üç-beþ sene ara ile. Ön kabullerin, þartlanmýþlýklarýn, iman ve imansýzlýk eksenindeki ideolojik yaklaþýmlarýn, dünya hayatýna yönelik maddi menfaatlerin mezkur ilmî çalýþmalarý sübjektif kýlmasýndaki rolü de inkar edilemez. Allah'a iman eden bir insanýn laboratuvarda yaptýðý çalýþmadan elde ettiði sonuç ile inkar edenin elde ettiði sonuç siyah-beyaz ölçüsünde yüzde yüz farklý olabilmektedir. Bunlarý gördükten sonra, sýradan bir vatandaþ olarak söz gelimi benim, ilmî çalýþma sonuçlarýna objektif vasfýný vermem oldukça zor. Bu yoktur anlamýný taþýmaz; ama domuzun haramlýðý gibi son tahlilde imanî bir mevzuda ortaya konulacak çalýþmanýn, çerçevesini çizmeye çalýþtýðýmýz karede yer alacaðýndan kimsenin þüphesi olmamalý. Nitekim þu ana kadar yapýlan çalýþma sonuçlarý bizi bu görüþümüzde doðrulamaktadýr.

 

Ýki; din. Dinî açýdan yapýlacak ta'lil ile yasaðýn maksad ve gayesini araþtýracak, Murâd-ý Ýlahi'yi anlamaya gayret edeceðiz. Bu baðlamda müracaat edeceðimiz ilk saha hüsün-kubuh'tur. Yakýn geçmiþte Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý'mýzýn resmî sitesinde yer alan zina-flört baðlantýsý/iliþkisi ekseninde baþýnda yapýlan tartýþmalarda çok sýk kullanýlan kavramlarla ifade edecek olursak "iyi, güzel, doðru, çirkin" demektir hüsün-kubuh.

 

Emir ve nehiylerin hikmetlerinin araþtýrýlmasý esnasýnda ilk dönemlerden itibaren kelamcý ve fýkýhçýlarýn genelde kullandýklarý kavramlardýr bunlar. Burada anahtar rolü oynayan iki þey var; akýl ve eþyanýn tabiatý. Bir misalle zina; zatýnda doðru, iyi, güzel bir fiil midir yoksa yanlýþ, kötü ve çirkin midir? Akýl bunu bütün öðe ve unsurlarý ile kavrayabilir mi? Eðer cevap evet ise ve akýl da buna iyi, güzel dediyse, bütün Ýlahi dinlerin yasak emrini ve buna baðlý olarak zinaya verdikleri yanlýþ ve kötü hükmünü nasýl deðerlendireceðiz?

 

Domuz için ayný yaklaþým geçerli. Haftaya bitirelim...