Webmaster Posted August 13, 2010 Share Posted August 13, 2010 ANAYASA MADDELERÝNÝN ESKÝ VE YENÝ ÞEKÝLLERÝNÝ AÞAÐIYA ALIYORUM. ÝNSAF SAHÝBÝ OLAN OKUSUN. EÐER YENÝLERÝ ESKÝLERÝNDEN DAHA ÝYÝ ÝSE EVET, YENÝSÝNÝ BEÐENMÝYORSA HAYIR DESÝN. BU PARTÝ ÝÞÝ DEÐÝL, ÜLKENÝN GELECEK YILLARINI ÝLGÝLENDÝREN BÝR KONU. BUNDA OLSUN PARTÝCÝLÝK YAPILMASIN DÝYORUM. Madde Anayasa Metni 10/2. 1982 ANAYASASININ METNÝ X. KANUN ÖNÜNDE EÞÝTLÝK Madde 10/2 Kadýnlar ve erkekler eþit haklara sahiptir. Devlet, bu eþitliðin yaþama geçmesini saðlamakla yükümlüdür. 1 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE YENÝ EKLENEN FIKRA (10. Maddenin 2. fýkrasýna aþaðýdaki cümle eklenmiþtir.) “Bu maksatla alýnacak tedbirler eþitlik ilkesine aykýrý olarak yorumlanamaz" (Maddeye bu fýkrasýndan sonra gelmek üzere aþaðýdaki fýkra eklenmiþtir). “Çocuklar, yaþlýlar, özürlüler, harp ve vazife þehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alýnacak tedbirler eþitlik ilkesine aykýrý sayýlmaz.” 20 1982 ANAYASASININ METNÝ A. ÖZEL HAYATIN GÝZLÝLÝÐÝ Madde 20 - Herkes, özel hayatýna ve aile hayatýna saygý gösterilmesini isteme hakkýna sahiptir. Özel hayatýn ve aile hayatýnýn gizliliðine dokunulamaz. Milli güvenlik, kamu düzeni, suç iþlenmesinin önlenmesi, genel saðlýk ve genel ahlakýn korunmasý veya baþkalarýnýn hak ve özgürlüklerinin korunmasý sebeplerinden biri veya birkaçýna baðlý olarak, usulüne göre verilmiþ hakim kararý olmadýkça; yine bu sebeplere baðlý olarak gecikmesinde sakýnca bulunan hallerde de kanunla yetkili kýlýnmýþ merciin yazýlý emri bulunmadýkça; kimsenin üstü, özel kaðýtlarý ve eþyasý aranamaz ve bunlara el konulamaz. Yetkili merciin kararý yirmidört saat içinde görevli hakimin onayýna sunulur. Hakim, kararýný el koymadan itibaren kýrksekiz saat içinde açýklar; aksi halde, el koyma kendiliðinden kalkar. 2 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE YENÝ EKLENEN FIKRA (Madde 20 ye aþaðýdaki fýkra eklenmiþtir.) “Herkes, kendisiyle ilgili kiþisel verilerin korunmasýný isteme hakkýna sahiptir. Bu hak; kiþinin kendisiyle ilgili kiþisel veriler hakkýnda bilgilendirilme, bu verilere eriþme, bunlarýn düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçlarý doðrultusunda kullanýlýp kullanýlmadýðýný öðrenmeyi de kapsar. Kiþisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kiþinin açýk rýzasýyla iþlenebilir. Kiþisel verilerin korunmasýna iliþkin esas ve usuller kanunla düzenlenir.” 23/5. 1982 ANAYASASININ METNÝ V. YERLEÞME VE SEYAHAT HÜRRÝYETÝ Madde 23/5 - Vatandaþýn yurt dýþýna çýkma hürriyeti, (...) vatandaþlýk ödevi ya da ceza soruþturmasý veya kovuþturmasý sebebiyle sýnýrlanabilir. 3 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN FIKRA (Madde 23/5 fýkrasý aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) “Vatandaþýn yurt dýþýna çýkma hürriyeti, ancak suç soruþturmasý veya kovuþturmasý sebebiyle hâkim kararýna baðlý olarak sýnýrlanabilir.” 41 1982 ANAYASASININ METNÝ I. AÝLENÝN KORUNMASI Madde 41 - Aile, Türk toplumunun temelidir ve eþler arasýnda eþitliðe dayanýr. Devlet, ailenin huzur ve refahý ile özellikle ananýn ve çocuklarýn korunmasý ve aile planlamasýnýn öðretimi ile uygulanmasýný saðlamak için gerekli tedbirleri alýr, teþkilatý kurar. 4 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN KENAR BAÞLIÐI VE EKLENEN FIKRALAR (Madde 41'in kenar baþlýðý deðiþtirilmiþ ve maddeye aþaðýdaki fýkralar eklenmiþtir.) "I. AÝLENÝN KORUNMASI VE ÇOCUK HAKLARI" “Her çocuk, korunma ve bakýmdan yararlanma, yüksek yararýna açýkça aykýrý olmadýkça, ana ve babasýyla kiþisel ve doðrudan iliþki kurma ve sürdürme hakkýna sahiptir." "Devlet, her türlü istismara ve þiddete karþý çocuklarý koruyucu tedbirleri alýr.” 51/4 1982 ANAYASASININ METNÝ C. SENDÝKA KURMA HAKKI Madde 51/4 Ayný zamanda ve ayný iþkolunda birden fazla sendikaya üye olunamaz. 5 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN FIKRALAR Türkiye Cumhuriyeti Anayasasýnýn 51 inci maddesinin dördüncü fýkrasý yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. 53/3 53/4 1982 ANAYASASININ METNÝ A. TOPLU ÝÞ SÖZLEÞMESÝ HAKKI Madde 53/3 128 inci maddenin ilk fýkrasý kapsamýna giren kamu görevlilerinin kanunla kendi aralarýnda kurmalarýna cevaz verilecek olan ve bu maddenin birinci ve ikinci fýkralarý ile 54 üncü madde hükümlerine tabi olmayan sendikalar ve üst kuruluþlarý, üyeleri adýna yargý mercilerine baþvurabilir ve Ýdareyle amaçlarý doðrultusunda toplu görüþme yapabilirler. Toplu görüþme sonunda anlaþmaya varýlýrsa düzenlenecek mutabakat metni taraflarca imzalanýr. Bu mutabakat metni, uygun idari veya kanuni düzenlemenin yapýlabilmesi için Bakanlar Kurulunun takdirine sunulur. Toplu görüþme sonunda mutabakat metni imzalanmamýþsa anlaþma ve anlaþmazlýk noktalarý da taraflarca imzalanacak bir tutanakla Bakanlar Kurulunun takdirine sunulur. Bu fýkranýn uygulanmasýna iliþkin usuller kanunla düzenlenir. Madde 53/4 Ayný iþ yerinde, ayný dönem için, birden fazla toplu iþ sözleþmesi yapýlamaz ve uygulanamaz. 6 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE KALDIRILAN FIKRALAR VE EKLENEN FIKRALAR (53 üncü maddenin 3.cü ve 4.cü fýkralar kaldýrýlmýþ, maddeye aþaðýdaki fýkralar eklenmiþtir) A. TOPLU ÝÞ SÖZLEÞMESÝ VE TOPLU SÖZLEÞME HAKKI Memurlar ve diðer kamu görevlileri, toplu sözleþme yapma hakkýna sahiptirler. Toplu sözleþme yapýlmasý sýrasýnda uyuþmazlýk çýkmasý halinde taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna baþvurabilir. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararlarý kesindir ve toplu sözleþme hükmündedir. Toplu sözleþme hakkýnýn kapsamý, istisnalarý, toplu sözleþmeden yararlanacaklar, toplu sözleþmenin yapýlma þekli, usulü ve yürürlüðü, toplu sözleþme hükümlerinin emeklilere yansýtýlmasý, Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun teþkili, çalýþma usul ve esaslarý ile diðer hususlar kanunla düzenlenir. 54/3 54/7 1982 ANAYASASININ METNÝ B. GREV HAKKI VE LOKAVT Madde 54/3 Grev esnasýnda greve katýlan iþçilerin ve sendikanýn kasýtlý veya kusurlu hareketleri sonucu, grev uygulanan iþyerinde sebep olduklarý maddi zarardan sendika sorumludur. Madde 54/7 Siyasi amaçlý grev ve lokavt, dayanýþma grev ve lokavtý, genel grev ve lokavt, iþyeri iþgali, iþi yavaþlatma, verimi düþürme ve diðer direniþler yapýlamaz. 7 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN FIKRALAR Türkiye Cumhuriyeti Anayasasýnýn 54 üncü maddesinin üçüncü ve yedinci fýkralarý yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. 74/3 1982 ANAYASASININ METNÝ VII. DÝLEKÇE HAKKI Madde 74/3 Bu hakkýn kullanýlma biçimi kanunla düzenlenir. 8 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE EKLENEN FIKRA (74.Maddenin kenar baþlýðý deðiþtirilmiþ, 3 fýkrasý yürürlükten kaldýrýlmýþ ve maddeye aþaðýdaki fýkralar eklenmiþtir) VII. DÝLEKÇE, BÝLGÝ EDÝNME VE KAMU DENETÇÝSÝNE BAÞVURMA HAKKI Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine baþvurma hakkýna sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Baþkanlýðýna baðlý olarak kurulan Kamu Denetçiliði Kurumu idarenin iþleyiþiyle ilgili þikâyetleri inceler. Kamu Baþdenetçisi Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafýndan gizli oyla dört yýl için seçilir. Ýlk iki oylamada üye tamsayýsýnýn üçte iki ve üçüncü oylamada üye tamsayýsýnýn salt çoðunluðu aranýr. Üçüncü oylamada salt çoðunluk saðlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapýlýr; dördüncü oylamada en fazla oy alan aday seçilmiþ olur. Bu maddede sayýlan haklarýn kullanýlma biçimi, Kamu Denetçiliði Kurumunun kuruluþu, görevi, çalýþmasý, inceleme sonucunda yapacaðý iþlemler ile Kamu Baþdenetçisi ve kamu denetçilerinin nitelikleri, seçimi ve özlük haklarýna iliþkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir. 84/son 1982 ANAYASASININ METNÝ 5. MÝLLETVEKÝLLÝÐÝNÝN DÜÞMESÝ Madde 84/son fýkra Partisinin temelli kapatýlmasýna beyan ve eylemleriyle sebep olduðu Anayasa Mahkemesinin temelli kapatmaya iliþkin kesin kararýnda belirtilen milletvekilinin milletvekilliði, bu kararýn Resmi Gazetede gerekçeli olarak yayýmlandýðý tarihte sona erer. Türkiye Büyük Millet Meclisi Baþkanlýðý bu kararýn gereðini derhal yerine getirip Genel Kurula bilgi sunar. 9 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE KALDIRILAN FIKRA Türkiye Cumhuriyeti Anayasasýnýn 84 üncü maddesinin son fýkrasý yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. 94/3 1982 ANAYASASININ METNÝ B. BAÞKANLIK DÝVANI Madde 94/3 Türkiye Büyük Millet Meclisi Baþkanlýk Divaný için, bir yasama döneminde iki seçim yapýlýr. Ýlk seçilenlerin görev süresi iki, ikinci devre için seçilenlerin görev süresi üç yýldýr. 10 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN FIKRA (94 üncü maddenin üçüncü fýkrasýnýn ikinci cümlesi aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) B. BAÞKANLIK DÝVANI “Ýlk seçilenlerin görev süresi iki yýldýr, ikinci devre için seçilenlerin görev süresi ise o yasama döneminin sonuna kadar devam eder.” 125/2 125/4 1982 ANAYASASININ METNÝ B. YARGI YOLU Madde 125/2 Cumhurbaþkanýnýn tek baþýna yapacaðý iþlemler ile Yüksek Askeri Þuranýn kararlarý yargý denetimi dýþýndadýr. Madde 125/4 Yargý yetkisi, idari eylem ve iþlemlerin hukuka uygunluðunun denetimi ile sýnýrlýdýr. Yürütme görevinin kanunlarda gösterilen þekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kýsýtlayacak, idari eylem ve iþlem niteliðinde veya takdir yetkisini kaldýracak biçimde yargý kararý verilemez. 11 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE EKLENEN VE DEÐÝÞTÝRÝLEN CÜMLELER (125 inci maddenin ikinci fýkrasýna þu cümle eklenmiþtir ) Ancak, Yüksek Askerî Þûranýn terfi iþlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayýrma hariç her türlü iliþik kesme kararlarýna karþý yargý yolu açýktýr.” (125 inci maddenin dördüncü fýkrasýnýn birinci cümlesi aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) Yargý yetkisi, idarî eylem ve iþlemlerin hukuka uygunluðunun denetimi ile sýnýrlý olup, hiçbir surette yerindelik denetimi þeklinde kullanýlamaz. 128/2 1982 ANAYASASININ METNÝ D. KAMU HÝZMETÝ GÖREVLÝLERÝYLE ÝLGÝLÝ HÜKÜMLER 1. GENEL ÝLKELER Madde 128/2 Memurlarýn ve diðer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmalarý, görev ve yetkileri, haklarý ve yükümlülükleri, aylýk ve ödenekleri ve diðer özlük iþleri kanunla düzenlenir. 12 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE EKLENEN CÜMLE (128 inci maddenin ikinci fýkrasýna aþaðýdaki cümle eklenmiþtir.) Ancak, malî ve sosyal haklara iliþkin toplu sözleþme hükümleri saklýdýr. 129/3 1982 ANAYASASININ METNÝ 2. GÖREV VE SORUMLULUKLARI, DÝSÝPLÝN KOVUÞTURULMASINDA GÜVENCE Madde 129/3 Uyarma ve kýnama cezalarýyla ilgili olanlar hariç, disiplin kararlarý yargý denetimi dýþýnda býrakýlamaz. 13 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN FIKRA (129 uncu maddenin üçüncü fýkrasý aþaðýdaki gibi deðiþtirilmiþtir.) Disiplin kararlarý yargý denetimi dýþýnda býrakýlamaz. 144 1982 ANAYASASININ METNÝ G. HAKÝM VE SAVCILARIN DENETÝMÝ Madde 144 - Hakim ve savcýlarýn görevlerini; kanun, tüzük, yönetmeliklere ve genelgelere (Hakimler için idari nitelikteki genelgelere) uygun olarak yapýp yapmadýklarýný denetleme; görevlerinden dolayý veya görevleri sýrasýnda suç iþleyip iþlemediklerini, hal ve eylemlerinin sýfat ve görevleri icaplarýna uyup uymadýðýný araþtýrma ve gerektiðinde haklarýnda inceleme ve soruþturma, Adalet Bakanlýðýnýn izni ile adalet müfettiþleri tarafýndan yapýlýr. Adalet Bakaný soruþturma ve inceleme iþlemlerini, hakkýnda soruþturma ve inceleme yapýlacak olandan daha kýdemli hakim veya savcý eliyle de yaptýrabilir. 14 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN MADDE (Anayasanýn 144 üncü maddesi kenar baþlýðýyla birlikte aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) G. ADALET HÝZMETLERÝNÝN DENETÝMÝ MADDE 144- Adalet hizmetleri ile savcýlarýn idarî görevleri yönünden Adalet Bakanlýðýnca denetimi, adalet müfettiþleri ile hâkim ve savcý mesleðinden olan iç denetçiler; araþtýrma, inceleme ve soruþturma iþlemleri ise adalet müfettiþleri eliyle yapýlýr. Buna iliþkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir. 145 1982 ANAYASASININ METNÝ H. ASKERÝ YARGI Madde 145 - Askeri yargý, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafýndan yürütülür. Bu mahkemeler, asker kiþilerin; askeri olan suçlarý ile bunlarýn asker kiþiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak iþledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler. Askeri mahkemeler, asker olmayan kiþilerin özel kanunda belirtilen askeri suçlarý ile kanunda gösterilen görevlerini ifa ettikleri sýrada veya kanunda gösterilen askeri mahallerde askerlere karþý iþledikleri suçlara da bakmakla görevlidirler. Askeri mahkemelerin savaþ veya sýkýyönetim hallerinde hangi suçlar ve hangi kiþiler bakýmýndan yetkili olduklarý; kuruluþlarý ve gerektiðinde bu mahkemelerde adli yargý hakim ve savcýlarýnýn görevlendirilmeleri kanunla düzenlenir. Askeri yargý organlarýnýn kuruluþu, iþleyiþi, askeri hakimlerin özlük iþleri askeri savcýlýk görevlerini yapan askeri hakimlerin mahkemesinde görevli bulunduklarý komutanlýk ile iliþkileri, mahkemelerin baðýmsýzlýðý, hakimlik teminatý, askerlik hizmetinin gereklerine göre kanunla düzenlenir. Kanun,ayrýca askeri hakimlerin yargý hizmeti dýþýndaki askeri hizmetler yönünden askeri hizmetlerin gereklerine göre teþkilatýnda görevli bulunduklarý komutanlýk ile olan iliþkilerini de gösterir. 15 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN MADDE (Anayasanýn 145 inci maddesi aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) MADDE 145- Askerî yargý, askerî mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafýndan yürütülür. Bu mahkemeler; asker kiþiler tarafýndan iþlenen askerî suçlar ile bunlarýn asker kiþiler aleyhine veya askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak iþledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidir. Devletin güvenliðine, anayasal düzene ve bu düzenin iþleyiþine karþý suçlara ait davalar her halde adliye mahkemelerinde görülür. Savaþ hali haricinde, asker olmayan kiþiler askerî mahkemelerde yargýlanamaz. Askerî mahkemelerin savaþ halinde hangi suçlar ve hangi kiþiler bakýmýndan yetkili olduklarý; kuruluþlarý ve gerektiðinde bu mahkemelerde adlî yargý hâkim ve savcýlarýnýn görevlendirilmeleri kanunla düzenlenir. Askerî yargý organlarýnýn kuruluþu, iþleyiþi, askerî hâkimlerin özlük iþleri, askerî savcýlýk görevlerini yapan askerî hâkimlerin görevli bulunduklarý komutanlýkla iliþkileri, mahkemelerin baðýmsýzlýðý ve hâkimlik teminatý esaslarýna göre kanunla düzenlenir. 146 1982 ANAYASASININ METNÝ A. ANAYASA MAHKEMESÝ 1. KURULUÞU Madde 146 - Anayasa Mahkemesi onbir asýl ve dört yedek üyeden kurulur. Cumhurbaþkaný, iki asýl ve iki yedek üyeyi Yargýtay, iki asýl ve bir yedek üyeyi Danýþtay, birer asýl üyeyi Askeri Yargýtay, Askeri Yüksek Ýdare Mahkemesi ve Sayýþtay genel kurullarýnca kendi Baþkan ve üyeleri arasýndan üye tamsayýlarýnýn salt çoðunluðu ile her boþ yer için gösterecekleri üçer aday içinden; bir asýl üyeyi ise Yükseköðretim Kurulunun kendi üyesi olmayan Yükseköðretim kurumlarý öðretim üyeleri içinde göstereceði üç aday arasýndan; üç asýl ve bir yedek üyeyi üst kademe yöneticileri ile avukatlar arasýndan seçer. Yükseköðretim kurumlarý öðretim üyeleri ile üst kademe yöneticileri ve avukatlarýn Anayasa Mahkemesine asýl ve yedek üye seçilebilmeleri için, kýrk yaþýný doldurmuþ, yükseköðrenim görmüþ veya öðrenim kurumlarýnda en az onbeþ yýl öðretim üyeliði veya kamu hizmetinde en az onbeþ yýl fiilen çalýþmýþ veya en az onbeþ yýl avukatlýk yapmýþ olmak þarttýr. Anayasa Mahkemesi, asýl üyeleri arasýndan gizli oyla ve üye tamsayýsýnýn salt çoðunluðu ile dört yýl için bir Baþkan ve bir Baþkanvekili seçer. Süresi bitenler yeniden seçilebilirler. Anayasa Mahkemesi üyeleri, asli görevleri dýþýnda resmi veya özel hiçbir görev alamazlar. 16 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN MADDE (Anayasanýn 146 ncý maddesi aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) MADDE 146- Anayasa Mahkemesi onyedi üyeden kurulur. Türkiye Büyük Millet Meclisi; iki üyeyi Sayýþtay Genel Kurulunun kendi baþkan ve üyeleri arasýndan, her boþ yer için gösterecekleri üçer aday içinden, bir üyeyi ise baro baþkanlarýnýn serbest avukatlar arasýndan gösterecekleri üç aday içinden yapacaðý gizli oylamayla seçer. Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapýlacak bu seçimde, her boþ üyelik için ilk oylamada üye tam sayýsýnýn üçte iki ve ikinci oylamada üye tam sayýsýnýn salt çoðunluðu aranýr. Ýkinci oylamada salt çoðunluk saðlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için üçüncü oylama yapýlýr; üçüncü oylamada en fazla oy alan aday üye seçilmiþ olur. Cumhurbaþkaný; üç üyeyi Yargýtay, iki üyeyi Danýþtay, bir üyeyi Askerî Yargýtay, bir üyeyi Askerî Yüksek Ýdare Mahkemesi genel kurullarýnca kendi baþkan ve üyeleri arasýndan her boþ yer için gösterecekleri üçer aday içinden; en az ikisi hukukçu olmak üzere üç üyeyi Yükseköðretim Kurulunun kendi üyesi olmayan yükseköðretim kurumlarýnýn hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarýnda görev yapan öðretim üyeleri arasýndan göstereceði üçer aday içinden; dört üyeyi üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, birinci sýnýf hâkim ve savcýlar ile en az beþ yýl raportörlük yapmýþ Anayasa Mahkemesi raportörleri arasýndan seçer. Yargýtay, Danýþtay, Askerî Yargýtay, Askerî Yüksek Ýdare Mahkemesi ve Sayýþtay genel kurullarý ile Yükseköðretim Kurulundan Anayasa Mahkemesi üyeliðine aday göstermek için yapýlacak seçimlerde, her boþ üyelik için, bir üye ancak bir aday için oy kullanabilir; en fazla oy alan üç kiþi aday gösterilmiþ sayýlýr. Baro baþkanlarýnýn serbest avukatlar arasýndan gösterecekleri üç aday için yapýlacak seçimde de her bir baro baþkaný ancak bir aday için oy kullanabilir ve en fazla oy alan üç kiþi aday gösterilmiþ sayýlýr. Anayasa Mahkemesine üye seçilebilmek için, kýrkbeþ yaþýn doldurulmuþ olmasý kaydýyla; yükseköðretim kurumlarý öðretim üyelerinin profesör veya doçent unvanýný kazanmýþ, avukatlarýn en az yirmi yýl fiilen avukatlýk yapmýþ, üst kademe yöneticilerinin yükseköðrenim görmüþ ve en az yirmi yýl kamu hizmetinde fiilen çalýþmýþ, birinci sýnýf hâkim ve savcýlarýn adaylýk dahil en az yirmi yýl çalýþmýþ olmasý þarttýr. Anayasa Mahkemesi üyeleri arasýndan gizli oyla ve üye tam sayýsýnýn salt çoðunluðu ile dört yýl için bir Baþkan ve iki baþkanvekili seçilir. Süresi bitenler yeniden seçilebilirler. Anayasa Mahkemesi üyeleri aslî görevleri dýþýnda resmi veya özel hiçbir görev alamazlar. 147/1 1982 ANAYASASININ METNÝ 2. ÜYELÝÐÝN SONA ERMESÝ Madde 147/1 Anayasa Mahkemesi üyeleri altmýþbeþ yaþýný doldurunca emekliye ayrýlýrlar. 17 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE KENAR BAÞLIÐI DEÐÝÞTÝRÝLEN MADDE (Anayasanýn 147 nci maddesinin kenar baþlýðý ve birinci fýkrasý aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) 2. ÜYELERÝN GÖREV SÜRESÝ VE ÜYELÝÐÝN SONA ERMESÝ Anayasa Mahkemesi üyeleri oniki yýl için seçilirler. Bir kimse iki defa Anayasa Mahkemesi üyesi seçilemez. Anayasa Mahkemesi üyeleri altmýþbeþ yaþýný doldurunca emekliye ayrýlýrlar. Zorunlu emeklilik yaþýndan önce görev süresi dolan üyelerin baþka bir görevde çalýþmalarý ve özlük iþleri kanunla düzenlenir. 148/1 1982 ANAYASASININ METNÝ 3. GÖREV VE YETKÝLERÝ Madde 148/1 - Anayasa Mahkemesi, kanunlarýn, kanun hükmünde kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Ýçtüzüðünün Anayasaya þekil ve esas bakýmlarýndan uygunluðunu denetler. Anayasa deðiþikliklerini ise sadece þekil bakýmýndan inceler ve denetler. Ancak, olaðanüstü hallerde, sýkýyönetim ve savaþ hallerinde çýkarýlan kanun hükmünde kararnamelerin þekil ve esas bakýmýndan Anayasaya aykýrýlýðý iddiasýyla, Anayasa Mahkemesinde dava açýlamaz. 18 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE ÝLAVE CÜMLE VE FIKRA Anayasanýn 148 inci maddesinin birinci fýkrasýnýn birinci cümlesinin sonuna “ve bireysel baþvurularý karara baðlar” ibaresi, üçüncü fýkrasýndaki “Cumhurbaþkanýný,” sözcüðünden sonra gelmek üzere “Türkiye Büyük Millet Meclisi Baþkanýný,” ibaresi eklenmiþ, beþinci fýkrasý “Yüce Divan kararlarýna karþý yeniden inceleme baþvurusu yapýlabilir. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucunda verdiði kararlar kesindir.” þeklinde deðiþtirilmiþ, maddeye ikinci fýkradan sonra gelmek üzere aþaðýdaki fýkralar ve üçüncü fýkradan sonra gelmek üzere “Genelkurmay Baþkaný, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlarý ile Jandarma Genel Komutaný da görevleriyle ilgili suçlardan dolayý Yüce Divanda yargýlanýrlar.” þeklinde yeni bir fýkra eklenmiþtir. “Herkes, Anayasada güvence altýna alýnmýþ temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa Ýnsan Haklarý Sözleþmesi kapsamýndaki herhangi birinin kamu gücü tarafýndan, ihlal edildiði iddiasýyla Anayasa Mahkemesine baþvurabilir. Baþvuruda bulunabilmek için olaðan kanun yollarýnýn tüketilmiþ olmasý þarttýr. Bireysel baþvuruda, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yapýlamaz. Bireysel baþvuruya iliþkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.” 149 1982 ANAYASASININ METNÝ 4. ÇALIÞMA VE YARGILAMA USULÜ Madde 149 - Anayasa Mahkemesi, Baþkan ve on üye ile toplanýr, salt çoðunluk ile karar verir. Anayasa deðiþikliklerinde iptale ve siyasi parti davalarýnda kapatýlmaya karar verebilmesi için beþte üç oy çokluðu þarttýr. Þekil bozukluðuna dayalý iptal davalarý Anayasa Mahkemesince öncelikle incelenip karara baðlanýr. Anayasa Mahkemesinin kuruluþu ve yargýlama usulleri kanunla; mahkemenin çalýþma esaslarý ve üyeleri arasýndaki iþbölümü kendi yapacaðý içtüzükle düzenlenir. Anayasa Mahkemesi Yüce Divan sýfatýyla baktýðý davalar dýþýnda kalan iþleri dosya üzerinde inceler. Ancak, gerekli gördüðü hallerde sözlü açýklamalarýný dinlemek üzere ilgilileri ve konu üzerinde bilgisi olanlarý çaðýrabilir. (Ek cümle: 23/07/1995 - 4121/14 md.) ve siyasi partilerin temelli kapatýlmasý veya kapatýlmasýna iliþkin davalarda, Yargýtay Cumhuriyet Baþsavcýsýndan sonra kapatýlmasý istenen siyasi partinin genel baþkanlýðýnýn veya tayin edeceði bir vekilin savunmasýný dinler. 19 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN MADDE (Anayasasýnýn 149 uncu maddesi aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) MADDE 149- Anayasa Mahkemesi, iki bölüm ve Genel Kurul halinde çalýþýr. Bölümler, baþkanvekili baþkanlýðýnda dört üyenin katýlýmýyla toplanýr. Genel Kurul, Mahkeme Baþkanýnýn veya Baþkanýn belirleyeceði baþkanvekilinin baþkanlýðýnda en az oniki üye ile toplanýr. Bölümler ve Genel Kurul, kararlarýný salt çoðunlukla alýr. Bireysel baþvurularýn kabul edilebilirlik incelemesi için komisyonlar oluþturulabilir. Siyasî partilere iliþkin dava ve baþvurulara, iptal ve itiraz davalarý ile Yüce Divan sýfatýyla yürütülecek yargýlamalara Genel Kurulca bakýlýr, bireysel baþvurular ise bölümlerce karara baðlanýr. Anayasa deðiþikliðinde iptale, siyasî partilerin kapatýlmasýna ya da Devlet yardýmýndan yoksun býrakýlmasýna karar verilebilmesi için toplantýya katýlan üyelerin üçte iki oy çokluðu þarttýr. Þekil bozukluðuna dayalý iptal davalarý Anayasa Mahkemesince öncelikle incelenip karara baðlanýr. Anayasa Mahkemesinin kuruluþu, Genel Kurul ve bölümlerin yargýlama usulleri, Baþkan, baþkanvekilleri ve üyelerin disiplin iþleri kanunla; Mahkemenin çalýþma esaslarý, bölüm ve komisyonlarýn oluþumu ve iþbölümü kendi yapacaðý Ýçtüzükle düzenlenir. Anayasa Mahkemesi Yüce Divan sýfatýyla baktýðý davalar dýþýnda kalan iþleri dosya üzerinde inceler. Ancak, bireysel baþvurularda duruþma yapýlmasýna karar verilebilir. Mahkeme ayrýca, gerekli gördüðü hallerde sözlü açýklamalarýný dinlemek üzere ilgilileri ve konu üzerinde bilgisi olanlarý çaðýrabilir ve siyasî partilerin kapatýlmasýna iliþkin davalarda, Yargýtay Cumhuriyet Baþsavcýsýndan sonra kapatýlmasý istenen siyasî partinin genel baþkanlýðýnýn veya tayin edeceði bir vekilin savunmasýný dinler. 156/son 1982 ANAYASASININ METNÝ D. ASKERÝ YARGITAY Madde 156/son Askeri Yargýtayýn kuruluþu, iþleyiþi, mensuplarýnýn disiplin ve özlük iþleri, mahkemelerin baðýmsýzlýðý, hakimlik teminatý ve askerlik hizmetlerinin gereklerine göre kanunla düzenlenir. 20 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN FIKRA (Anayasanýn 156 ncý maddesinin son fýkrasý aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) Askerî Yargýtayýn kuruluþu, iþleyiþi, mensuplarýnýn disiplin ve özlük iþleri mahkemelerin baðýmsýzlýðý ve hâkimlik teminatý esaslarýna göre kanunla düzenlenir. 157/son 1982 ANAYASASININ METNÝ E. ASKERÝ YÜKSEK ÝDARE MAHKEMESÝ Madde 157/son Askeri Yüksek Ýdare Mahkemesinin kuruluþu, iþleyiþi, yargýlama usulleri, mensuplarýnýn disiplin ve özlük iþleri, mahkemelerin baðýmsýzlýðý, hakimlik teminatý ve askerlik hizmetlerinin gereklerine göre kanunla düzenlenir. 21 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN FIKRA (Anayasasýnýn 157 nci maddesinin son fýkrasý aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) Askerî Yüksek Ýdare Mahkemesinin kuruluþu, iþleyiþi, yargýlama usulleri, mensuplarýnýn disiplin ve özlük iþleri mahkemelerin baðýmsýzlýðý ve hâkimlik teminatý esaslarýna göre kanunla düzenlenir. 159 1982 ANAYASASININ METNÝ III. HAKÝMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU Madde 159 - Hakimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu, mahkemelerin baðýmsýzlýðý ve hakimlik teminatý esaslarýna göre kurulur ve görev yapar. Kurulun Baþkaný, Adalet Bakanýdýr. Adalet Bakanlýðý Müsteþarý Kurulun tabii üyesidir. Kurulun üç asil ve üç yedek üyesi Yargýtay Genel Kurulunun, iki asýl ve iki yedek üyesi Danýþtay Genel Kurulunun kendi üyeleri arasýndan, her üyelik için gösterecekleri üçer aday içinden Cumhurbaþkanýnca, dört yýl için seçilir.Süresi biten üyeler yeniden seçilebilirler. Kurul, seçimle gelen asýl üyeleri arasýndan bir baþkanvekili seçer. Hakimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu; adli ve idari yargý hakim ve savcýlarýný mesleðe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sýnýfa ayýrma, kadro daðýtma, meslekte kalmalarý uygun görülmeyenler hakkýnda karar verme, disiplin cezasý verme, görevden uzaklaþtýrma iþlemlerini yapar. Adalet Bakanlýðýnýn, bir mahkemenin veya bir hakimin veya savcýnýn kadrosunun kaldýrýlmasý veya bir mahkemenin yargý çevresinin deðiþtirilmesi konusundaki tekliflerini karara baðlar. Ayrýca Anayasa ve kanunlarla verilen diðer görevleri yerine getirir. Kurul kararlarýna karþý yargý mercilerine baþvurulamaz. Kurulun görevlerini yerine getirmesi, seçim ve çalýþma usulleriyle itirazlarýn Kurul bünyesinde incelenmesi esaslarý kanunla düzenlenir. Adalet Bakanlýðýnýn merkez kuruluþunda geçici veya sürekli olarak çalýþtýrýlacak hakim ve savcýlarýn muvafakatlarýný alarak atama yetkisi Adalet Bakanýna aittir. Adalet Bakaný Hakimler ve Savcýlar Yüksek Kurulunun ilk toplantýsýnda onaya sunulmak üzere gecikmesinde sakýnca bulunan hallerde hizmetin aksamamasý için hakim ve savcýlarý geçici yetki ile görevlendirebilir. 22 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN MADDE (Anayasanýn 159 uncu maddesi aþaðýdaki þekilde deðiþtirilmiþtir.) MADDE 159 Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu, mahkemelerin baðýmsýzlýðý ve hâkimlik teminatý esaslarýna göre kurulur ve görev yapar. Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu yirmi iki asýl ve on iki yedek üyeden oluþur; üç daire halinde çalýþýr. Kurulun Baþkaný Adalet Bakanýdýr. Adalet Bakanlýðý Müsteþarý Kurulun tabiî üyesidir. Kurulun, dört asýl üyesi, nitelikleri kanunda belirtilen; yükseköðretim kurumlarýnýn hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarýnda görev yapan öðretim üyeleri, üst kademe yöneticileri ile avukatlar arasýndan Cumhurbaþkanýnca, üç asýl ve üç yedek üyesi Yargýtay üyeleri arasýndan Yargýtay Genel Kurulunca, iki asýl ve iki yedek üyesi Danýþtay üyeleri arasýndan Danýþtay Genel Kurulunca, bir asýl ve bir yedek üyesi Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulunca kendi üyeleri arasýndan, yedi asýl ve dört yedek üyesi birinci sýnýf olup, birinci sýnýfa ayrýlmayý gerektiren nitelikleri yitirmemiþ adlî yargý hâkim ve savcýlarý arasýndan adlî yargý hâkim ve savcýlarýnca, üç asýl ve iki yedek üyesi birinci sýnýf olup, birinci sýnýfa ayrýlmayý gerektiren nitelikleri yitirmemiþ idarî yargý hâkim ve savcýlarý arasýndan idarî yargý hâkim ve savcýlarýnca, dört yýl için seçilir. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilir. Kurul üyeliði seçimi, üyelerin görev süresinin dolmasýndan önceki altmýþ gün içinde yapýlýr. Cumhurbaþkaný tarafýndan seçilen üyelerin görev süreleri dolmadan Kurul üyeliðinin boþalmasý durumunda, boþalmayý takip eden altmýþ gün içinde, yeni üyelerin seçimi yapýlýr. Diðer üyeliklerin boþalmasý halinde, asýl üyenin yedeði tarafýndan kalan süre tamamlanýr. Yargýtay, Danýþtay ve Türkiye Adalet Akademisi genel kurullarýndan seçilecek Kurul üyeliði için her üyenin, birinci sýnýf adlî ve idarî yargý hâkim ve savcýlarý arasýndan seçilecek Kurul üyeliði için her hâkim ve savcýnýn; ancak bir aday için oy kullanacaðý seçimlerde, en fazla oy alan adaylar sýrasýyla asýl ve yedek üye seçilir. Bu seçimler her dönem için bir defada ve gizli oyla yapýlýr. Kurulun, Adalet Bakaný ile Adalet Bakanlýðý Müsteþarý dýþýndaki asýl üyeleri, görevlerinin devamý süresince; kanunda belirlenenler dýþýnda baþka bir görev alamazlar veya Kurul tarafýndan baþka bir göreve atanamaz ve seçilemezler. Kurulun yönetimi ve temsili Kurul Baþkanýna aittir. Kurul Baþkaný dairelerin çalýþmalarýna katýlamaz. Kurul, kendi üyeleri arasýndan daire baþkanlarýný ve daire baþkanlarýndan birini de baþkanvekili olarak seçer. Baþkan, yetkilerinden bir kýsmýný baþkanvekiline devredebilir. Kurul, adlî ve idarî yargý hâkim ve savcýlarýný mesleðe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sýnýfa ayýrma, kadro daðýtma, meslekte kalmalarý uygun görülmeyenler hakkýnda karar verme, disiplin cezasý verme, görevden uzaklaþtýrma iþlemlerini yapar; Adalet Bakanlýðýnýn, bir mahkemenin kaldýrýlmasý veya yargý çevresinin deðiþtirilmesi konusundaki tekliflerini karara baðlar; ayrýca, Anayasa ve kanunlarla verilen diðer görevleri yerine getirir. Hâkim ve savcýlarýn görevlerini; kanun, tüzük, yönetmeliklere ve genelgelere (hâkimler için idarî nitelikteki genelgelere) uygun olarak yapýp yapmadýklarýný denetleme; görevlerinden dolayý veya görevleri sýrasýnda suç iþleyip iþlemediklerini, hal ve eylemlerinin sýfat ve görevleri icaplarýna uyup uymadýðýný araþtýrma ve gerektiðinde haklarýnda inceleme ve soruþturma iþlemleri, ilgili dairenin teklifi ve Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu Baþkanýnýn oluru ile Kurul müfettiþlerine yaptýrýlýr. Soruþturma ve inceleme iþlemleri, hakkýnda soruþturma ve inceleme yapýlacak olandan daha kýdemli hâkim veya savcý eliyle de yaptýrýlabilir. Kurulun meslekten çýkarma cezasýna iliþkin olanlar dýþýndaki kararlarýna karþý yargý mercilerine baþvurulamaz. Kurula baðlý Genel Sekreterlik kurulur. Genel Sekreter, birinci sýnýf hâkim ve savcýlardan Kurulun teklif ettiði üç aday arasýndan Kurul Baþkaný tarafýndan atanýr. Kurul müfettiþleri ile Kurulda geçici veya sürekli olarak çalýþtýrýlacak hâkim ve savcýlarý, muvafakatlerini alarak atama yetkisi Kurula aittir. Adalet Bakanlýðýnýn merkez, baðlý ve ilgili kuruluþlarýnda geçici veya sürekli olarak çalýþtýrýlacak hâkim ve savcýlar ile adalet müfettiþlerini ve hâkim ve savcý mesleðinden olan iç denetçileri, muvafakatlerini alarak atama yetkisi Adalet Bakanýna aittir. Kurul üyelerinin seçimi, dairelerin oluþumu ve iþbölümü, Kurulun ve dairelerin görevleri, toplantý ve karar yeter sayýlarý, çalýþma usul ve esaslarý, dairelerin karar ve iþlemlerine karþý yapýlacak itirazlar ve bunlarýn incelenmesi usulü ile Genel Sekreterliðin kuruluþ ve görevleri kanunla düzenlenir. 166 1982 ANAYASASININ METNÝ I. PLANLAMA Madde 166- 23 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN KENAR BAÞLIK VE ÝLAVE EDÝLEN FIKRA (Anayasanýn 166 ncý maddesinin kenar baþlýðý aþaðýdaki þeklinde deðiþtirilmiþ ve maddeye aþaðýdaki fýkra eklenmiþtir.) I. PLANLAMA; EKONOMÝK VE SOSYAL KONSEY Madde 166-son Ekonomik ve sosyal politikalarýn oluþturulmasýnda hükümete istiþarî nitelikte görüþ bildirmek amacýyla Ekonomik ve Sosyal Konsey kurulur. Ekonomik ve Sosyal Konseyin kuruluþ ve iþleyiþi kanunla düzenlenir. G/15 1982 ANAYASASININ METNÝ Geçici Madde 15 - 12 Eylül 1980 tarihinden, ilk genel seçimler sonucu toplanacak Türkiye Büyük Millet Meclisinin Baþkanlýk Divanýný oluþturuncaya kadar geçecek süre içinde, yasama ve yürütme yetkilerini Türk milleti adýna kullanan, 2356 sayýlý Kanunla kurulu Milli Güvenlik Konseyinin, bu Konseyin yönetimi döneminde kurulmuþ hükümetlerin, 2485 sayýlý Kurucu Meclis Hakkýnda Kanunla görev ifa eden Danýþma Meclisinin her türlü karar ve tasarruflarýndan dolayý haklarýnda cezai, mali veya hukuki sorumluluk iddiasý ileri sürülemez ve bu maksatla herhangi bir yargý merciine baþvurulamaz. Bu karar ve tasarruflarýn idarece veya yetkili kýlýnmýþ organ, merci ve görevlilerce uygulanmasýndan dolayý, karar alanlar, tasarrufta bulunanlar ve uygulayanlar hakkýnda da yukarýdaki fýkra hükümleri uygulanýr. 24 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE KALDIRILAN MADDE Türkiye Cumhuriyeti Anayasasýnýn geçici 15 inci maddesi yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. 1982 ANAYASASININ METNÝ ------- 25 REFERANDUMA GÝDEN MADDE: 5982 SAYILI KANUN ÝLE DEÐÝÞTÝRÝLEN FIKRA (Türkiye Cumhuriyeti Anayasasýna aþaðýdaki geçici maddeler eklenmiþtir) GEÇÝCÝ MADDE 18- Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihte Anayasa Mahkemesinin mevcut yedek üyeleri asýl üye sýfatýný kazanýr. Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren otuz gün içinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi bir üyeyi Sayýþtay Genel Kurulunun ve bir üyeyi de baro baþkanlarýnýn gösterecekleri üçer aday içinden seçer. Türkiye Büyük Millet Meclisinin yapacaðý üye seçimi için aday göstermek amacýyla; a) Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren beþ gün içinde, Sayýþtay Baþkaný adaylýk baþvurusunu ilan eder. Ýlan tarihinden itibaren beþ gün içinde adaylar Baþkanlýða baþvurur. Baþvuru tarihinin sona erdiði günden itibaren beþ gün içinde Sayýþtay Genel Kurulunca seçim yapýlýr. Her Sayýþtay üyesinin ancak bir aday için oy kullanabileceði bu seçimde en fazla oy alan üç kiþi aday gösterilmiþ sayýlýr. b) Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren beþ gün içinde, Türkiye Barolar Birliði Baþkanlýðý adaylýk baþvurusunu ilan eder. Ýlan tarihinden itibaren beþ gün içinde adaylar Türkiye Barolar Birliði Baþkanlýðýna baþvurur. Baþvuru tarihinin sona erdiði günden itibaren beþ gün içinde Türkiye Barolar Birliði Baþkanlýðýnýn ilanýnda gösterilen yer ve zamanda baro baþkanlarý tarafýndan seçim yapýlýr. Her bir baro baþkanýnýn ancak bir aday için oy kullanabileceði bu seçimde, en fazla oy alan üç kiþi aday gösterilmiþ sayýlýr. c) (a) ve (b) bentleri uyarýnca yapýlan seçimlerin sonucunda aday gösterilmiþ sayýlanlarýn isimleri seçimin yapýldýðý günü takip eden gün Sayýþtay ve Türkiye Barolar Birliði baþkanlýklarýnca Türkiye Büyük Millet Meclisi Baþkanlýðýna bildirilir. ç) © bendi uyarýnca yapýlan bildirimden itibaren on gün içinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde seçim yapýlýr. Her boþ üyelik için yapýlacak seçimde, ilk oylamada üye tamsayýsýnýn üçte iki ve ikinci oylamada üye tamsayýsýnýn salt çoðunluðu aranýr; ikinci oylamada salt çoðunluk saðlanamazsa bu oylamada en çok oy alan iki aday için üçüncü oylama yapýlýr; üçüncü oylamada en fazla oy alan aday üye seçilmiþ olur. Cumhurbaþkaný, birer üyeyi Yargýtay ve Danýþtay kontenjanlarýndan olan ilk üyeliklerin boþalmasýndan sonra Yükseköðretim Kurulunun kendi üyesi olmayan yükseköðretim kurumlarýnýn hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarýnda görev yapan öðretim üyeleri arasýndan göstereceði üçer aday içinden seçer. Anayasa Mahkemesi üyeliðine aday gösteren kurumlarýn halen mevcut üyeleri ile kendi kontenjanlarýndan seçilmiþ yedek üyeler, tamamlama seçiminde göz önünde bulundurulur. Anayasa Mahkemesinde halen belli görevlere seçilmiþ olanlarýn bu sýfatlarý seçilmiþ olduklarý sürenin sonuna kadar devam eder. Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihte üye olanlar yaþ haddine kadar görevlerine devam ederler. Bireysel baþvuruya iliþkin gerekli düzenlemeler iki yýl içinde tamamlanýr. Uygulama kanununun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren bireysel baþvurular kabul edilir. GEÇÝCÝ MADDE 19- Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren otuz gün içinde aþaðýda belirtilen esas ve usuller dahilinde Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu üyeleri seçilir: a) Cumhurbaþkaný, hâkimlik mesleðine alýnmasýna engel bir hali olmayan; yükseköðretim kurumlarýnýn hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarýnda en az onbeþ yýldan beri görev yapan öðretim üyeleri, üst kademe yöneticileri ile meslekte fiilen onbeþ yýlýný doldurmuþ avukatlar arasýndan dört üye seçer. Cumhurbaþkaný, üst kademe yöneticileri arasýndan seçeceði Kurul üyesini, bakanlýk, müsteþarlýk, müsteþar yardýmcýlýðý, valilik, Cumhurbaþkanlýðý Genel Sekreterliði, kamu kurum ve kuruluþlarýnda genel müdürlük veya teftiþ kurulu baþkanlýðý görevlerini yapanlar arasýndan seçer. b) Yargýtay Genel Kurulu, Yargýtay üyeleri arasýndan üç asýl ve üç yedek üye seçer. Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren yedi gün içinde Yargýtay Birinci Baþkaný adaylýk baþvurusunu ilan eder. Ýlan tarihinden itibaren yedi gün içinde adaylar Birinci Baþkanlýða baþvurur. Baþvuru tarihinin sona erdiði günden itibaren onbeþ gün içinde Yargýtay Genel Kurulu seçim yapar. Her Yargýtay üyesinin sadece bir aday için oy kullanabileceði seçimde, en fazla oy alan adaylar sýrasýyla asýl ve yedek üye seçilmiþ olur. c) Danýþtay Genel Kurulu, Danýþtay üyeleri arasýndan iki asýl ve iki yedek üye seçer. Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren yedi gün içinde Danýþtay Baþkaný adaylýk baþvurusunu ilan eder. Ýlan tarihinden itibaren yedi gün içinde adaylar Baþkanlýða baþvurur. Baþvuru tarihinin sona erdiði günden itibaren onbeþ gün içinde Danýþtay Genel Kurulu seçim yapar. Her Danýþtay üyesinin sadece bir aday için oy kullanabileceði seçimde, en fazla oy alan adaylar sýrasýyla asýl ve yedek üye seçilmiþ olur. ç) Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulu, kendi üyeleri arasýndan, Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kuruluna bir asýl ve bir yedek üye seçer. Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren yedi gün içinde Türkiye Adalet Akademisi Baþkaný adaylýk baþvurusunu ilan eder. Ýlan tarihinden itibaren yedi gün içinde adaylar Baþkanlýða baþvurur. Baþvuru tarihinin sona erdiði günden itibaren onbeþ gün içinde Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulu seçim yapar. Her üyenin sadece bir aday için oy kullanabileceði seçimde, en fazla oy alan adaylar sýrasýyla asýl ve yedek üye seçilmiþ olur. d) Yedi asýl ve dört yedek üye birinci sýnýf olup, birinci sýnýfa ayrýlmayý gerektiren nitelikleri yitirmemiþ olan adlî yargý hâkim ve savcýlarý arasýndan, adlî yargý hâkim ve savcýlarý tarafýndan Yüksek Seçim Kurulunun yönetim ve denetiminde seçilir. Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren beþ gün içinde Yüksek Seçim Kurulu adaylýk baþvurularýný ilân eder. Ýlân tarihinden itibaren üç gün içinde adaylar Yüksek Seçim Kuruluna baþvurur. Baþvuru tarihinin sona erdiði günden itibaren iki gün içinde Yüksek Seçim Kurulu adaylarýn baþvurularýný inceler ve aday listesini belirleyerek ilân eder. Takip eden iki gün içinde bu listeye karþý itiraz edilebilir. Ýtiraz süresinin sona erdiði günden itibaren iki gün içinde itirazlar incelenir, sonuçlandýrýlýr ve kesin aday listesi ilân edilir. Yüksek Seçim Kurulunun kesin aday listesini ilân ettiði tarihten sonraki ikinci Pazar günü her ilde, il seçim kurulunun yönetim ve denetimi altýnda yapýlacak seçimlerde, o ilde ve ilçelerinde görev yapan hâkim ve savcýlar oy kullanýr. Ýl seçim kurullarý o ilde oy kullanacak hâkim ve savcýlarýn sayýsýna göre sandýk kurullarý oluþturur. Sandýk kurullarýnýn iþlem, tedbir ve kararlarýna karþý yapýlan þikâyet ve itirazlar il seçim kurulunca karara baðlanýr. Adaylar propaganda yapamazlar; sadece, Yüksek Seçim Kurulu tarafýndan belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde özgeçmiþlerini bu iþ için tahsis edilmiþ bir internet sitesinde yayýmlayabilirler. Bu seçimlerde her seçmen sadece bir aday için oy kullanabilir. Seçimlerde en çok oy alan adaylar sýrasýyla asýl ve yedek üye seçilmiþ olur. Kullanýlacak oy pusulalarýyla ilgili diðer hususlar Yüksek Seçim Kurulu tarafýndan belirlenir. Yüksek Seçim Kurulu, oy pusulalarýný kendisi bastýrabileceði gibi gerektiðinde uygun göreceði il seçim kurullarý vasýtasýyla bastýrmaya da yetkilidir. Yapýlacak seçimlerde, 26/4/1961 tarihli ve 298 sayýlý Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkýnda Kanunun bu bende aykýrý olmayan hükümleri uygulanýr. e) Üç asýl ve iki yedek üye birinci sýnýf olup, birinci sýnýfa ayrýlmayý gerektiren nitelikleri yitirmemiþ idarî yargý hâkim ve savcýlarý arasýndan, idarî yargý hâkim ve savcýlarý tarafýndan Yüksek Seçim Kurulunun yönetim ve denetiminde seçilir. Bölge idare mahkemelerinin bulunduðu illerde, il seçim kurulunun yönetim ve denetimi altýnda yapýlacak bu seçimlerde, o bölge idare mahkemesinde ve yargý çevresi içerisinde kalan yerlerde görev yapan idarî yargý hâkim ve savcýlarý oy kullanýr. Bu seçimler hakkýnda da (d) bendi hükümleri uygulanýr. Birinci fýkranýn (a), (ç), (d) ve (e) bentleri uyarýnca seçilen Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulunun asýl üyeleri bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten sonraki otuzuncu günü takip eden iþ günü görevlerine baþlarlar. Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihte, Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulunun Yargýtay ve Danýþtaydan gelen asýl ve yedek üyelerinin görevleri, seçilmiþ olduklarý sürenin sonuna kadar devam eder. Bunlardan, Yargýtaydan gelen üyelerden görev süresini tamamlayanlarýn yerine birinci fýkranýn (b) bendi uyarýnca seçilenler; Danýþtaydan gelen üyelerden görev süresini tamamlayanlarýn yerine birinci fýkranýn © bendi uyarýnca seçilenler, sýrayla göreve baþlarlar. Birinci fýkranýn (b) ve © bentleri uyarýnca seçilen üyelerden, üçüncü fýkra uyarýnca göreve baþlayanlarýn görev süresi, birinci fýkranýn (a), (ç), (d) ve (e) bentleri uyarýnca seçilen diðer Kurul üyelerinin görev süresinin bittiði tarihte sona erer. Ýlgili kanunlarda gerekli düzenlemeler yapýlýncaya kadar, Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kuruluna seçilen asýl üyeler, Yargýtay daire baþkaný için ilgili mevzuatýnda öngörülen tüm malî ve sosyal haklar ile emeklilik hakkýndan aynen yararlanýrlar. Ayrýca, Kurulun Baþkaný dýþýndaki asýl üyelerine, (30000) gösterge rakamýnýn memur aylýklarýna uygulanan katsayý ile çarpýmý sonucu bulunacak miktarda aylýk ek tazminat ödenir. Ýlgili kanunlarda düzenleme yapýlýncaya kadar, Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu; a) Anayasa hükümlerine aykýrý olmamak kaydýyla, yürürlükteki kanun hükümlerine göre Kurul þeklinde çalýþýr. b) Ýkinci fýkra uyarýnca asýl üyelerinin göreve baþladýðý tarihten itibaren bir hafta içinde Adalet Bakanýnýn baþkanlýðýnda toplanýr ve bir geçici Baþkanvekili seçer. c) En az onbeþ üye ile toplanýr ve üye tam sayýsýnýn salt çoðunluðu ile karar verir. ç) Sekreterya hizmetleri Adalet Bakanlýðý tarafýndan yürütülür. Kurul müfettiþleri ile adalet müfettiþleri atanýncaya kadar, mevcut adalet müfettiþleri, Kurul müfettiþi ve adalet müfettiþi sýfatýyla görev yaparlar. Bu madde hükümleri, ilgili kanunlarda gerekli düzenlemeler yapýlýncaya kadar uygulanýr. MUZAFFER DELÝGÖZ GAZETECÝ-YAZAR Quote Link to comment Share on other sites More sharing options...
Recommended Posts
Join the conversation
You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.