"Erbakan'ý affetmek" ve tarihî hatayý düzeltmek

[Levent]

"Erbakan'ý affetmek" ve tarihî hatayý düzeltmek

 

Mümtaz'er Türköne

 

 

Sadece affý vesile ederek Cumhurbaþkaný'ný eleþtiriyorlar. Kýsaca itirazlar geride kalmýþ bir hesaplaþmaya ait deðil, bugüne, bugününün iktidar mücadelesine dair.

 

Yakýn siyasî hayatýn en tartýþmalý politikacýlarýndan biri olan Erbakan'ýn affedilmesine herhangi bir itirazýn gelmemesini, Türk politikasý adýna bir hakþinaslýk, bir vefa ve belki de bir asalet ölçüsü olarak kabul etmek lâzým. Kim ne derse desin Necmeddin Erbakan bu topraklarýn yetiþtirdiði ve bu ülkeyi biçimlendiren siyasî aktörlerden biri.

 

Bugün siyasette faal olanlarýn dýþýnda, Türkiye'nin son 40 yýlýna damgasýný vurmuþ ve tarihin hükmüne konu olacak topu topu beþ politikacý var. Muhtemelen dünün tarihini yazanlar Demirel'den ve Bülent Ecevit'ten daha fazla bahsedecekler. Necmeddin Erbakan ve Alparslan Türkeþ belki bir siyasî gelenek oluþturma konusunda daha baþarýlý kabul edilecek. Beþinci isim Turgut Özal'ý, geride býraktýklarý açýsýndan bu dört kiþinin bütünüyle dýþýnda bir yere yerleþtirmek gerekecek. Bu beþ isimden sadece ikisi, Demirel ve Erbakan yaþlarý kemâle ermiþ vaziyette hayatlarýný sürdürüyorlar. Erbakan'ýn hayatýnýn bundan sonraki evresini ev hapsi bile olsa cezalý olarak geçirmesi Türkiye için bir zul olacaktý. Cumhurbaþkaný, kendi itibarýný zedeleme pahasýna Erbakan'ý affederek Türkiye'yi sonrasýnda mutlaka piþmanlýk duyacaðýmýz bu zulden kurtarmýþ oldu.

 

Tarihin garip cilvesi. Siyasette kendi tarzýný ve ekolünü oluþturmuþ bu liderin yanýnda tecrübe kazanmýþ iki politikacýdan biri bugün Cumhurbaþkaný, diðeri Baþbakan. Aslýnda bu durumu dünün ve bugünün politikasý arasýndaki devamlýlýðý ve deðiþmeyi anlamak için kullanabiliriz.

 

Erbakan'a haksýzlýk etmeyelim. 1970'lerin aradaki 80'leri geçmek lâzým ve 90'larýn politikasýnda Erbakan tarzý geçerliydi. Çok zeki, intikal kabiliyeti yüksek ama en önemlisi halkýn dilini konuþabilen ve zor sorunlarý basitleþtirerek halkýn algý menziline sokabilen politikacý tipi. Kullanýlan metaforlar ve espriler hep halka hitap etmek içindi. Demirel'de de aynýyla var olan bu yeteneði, Erbakan'da farklý kýlan ilave nitelik, bütünüyle dinî geleneðe yaslanmasýydý. Kýsaca Erbakan, hýzla deðiþen ve dönüþen Türk toplumunun kaybýndan büyük korkuya kapýldýðý manevî deðerleri demokrasi içinde bir politikanýn ana iskeletine dönüþtürmeyi baþardý.

 

Yakýn tarihimizde Jakoben laikliðe karþý radikal dinî tepkilerin ortaya çýkmasýný birbirinden farklý çerçevede iki inisiyatif engellemiþtir. Bunlardan ilki Bediüzzaman Said Nursî, ikincisi de Necmeddin Erbakan'dýr. Bu açýdan demokrasinin meþruiyet dairesini geniþleten en önemli aktörlerden biri Erbakan'ýn kendisi olmuþtur. Erbakan tersinden bakýldýðýnda dindar insanlarý, sorunlarýnýn çözümünün meþru siyasette ve demokrasi içinde olduðuna ikna eden kiþidir.

 

Türkiye'nin askerî darbeler tarihinde doðrudan þiddetin en az kullanýldýðý darbe 28 Þubat'týr. En az doðrudan þiddet kullanmak demek, en fazla entrika ve komploya baþvurmak demektir. Gazetecilerin andýçlanmasý ile Erbakan'ýn aldýðý cezanýn arkasýnda ayný karargâh bulunmaktadýr. Bu yüzden Erbakan'ý affa konu olan suçu için "hükümlü" yerine "28 Þubat'ýn bir numaralý maðduru" olarak nitelemek gerekir.

 

Tayyip Erdoðan ve arkadaþlarý devri kapanan Erbakan Ekolü'nden çok farklý yeni bir ekol çýkarttýlar. Buna muhafazakâr demokrasi adýný verdiler. Çatýþmalarýn, kutuplaþmalarýn dili yerine uzlaþmanýn ve istikrarýn dilini, pragmatizme yönelerek geliþtirdiler. Erbakan'ýn Millî Görüþ çizgisi, zorba modernleþmenin karþý kutbuydu ve o dilden etkilenmiþti. Militan laiklikle Millî Görüþ'ün ayný vülger pozitivizme dayanmasý bu yüzden þaþýrtýcý deðildi. Bugün ise pozitivizmden türetilecek totaliter ideolojiler yerine özgürlükçü ve demokrat bir muhafazakârlýðýn toplumda karþýlýðý var. Bugün demokratik siyasetin rekabet koþullarý, ikincisine ihtiyaç duyuyor. Bu ihtiyaca cevap verenleri de zirveye taþýyor.

 

Cumhurbaþkaný Abdullah Gül de, Baþbakan Erdoðan da, bugünün þartlarýnda baþarýlý olmuþ politikacýlar. Bu yüzden Erbakan nasýl dünün þartlarýnda politika yaptýysa onlar da bugünün þartlarýnýn ürünü olarak siyasî çizgilerini þekillendirdiler. Þimdi bugünün siyaset kurumu düne ait bir tarihî hatayý düzeltiyor. Erbakan özgürlüðüne kavuþuyor.

 

 

 

Zaman