Ýþarat-ül Ý'caz Kur’anýn Tarifi

[EMRE]

Kur'an Nedir? Tarifi Nasýldýr?

 

Kur'an: Þu kitab-ý kebir-i kâinatýn bir tercüme-i ezeliyesi.. ve âyât-ý tekviniyeyi okuyan mütenevvi dillerinin tercüman-ý ebedîsi.. ve þu âlem-i gayb ve þehadet kitabýnýn müfessiri.. ve zeminde ve gökte gizli esma-i Ýlahiyenin manevî hazinelerinin keþþafý.. ve sutûr-u hâdisatýn altýnda muzmer hakaikin miftahý.. ve âlem-i þehadette âlem-i gaybýn lisaný.. ve þu âlem-i þehadet perdesi arkasýnda olan ve âlem-i gayb cihetinden gelen iltifâtât-ý ebediye-i Rahmaniye ve hitâbât-ý ezeliye-i Sübhaniyenin hazinesi.. ve þu Ýslâmiyet âlem-i manevîsinin güneþi, temeli, hendesesi.. ve avâlim-i uhreviyenin mukaddes haritasý.. ve zât ve sýfât ve esma ve þuun-u Ýlahiyenin kavl-i þârihi, tefsir-i vâzýhý, bürhan-ý katýý, tercüman-ý satýý.. ve þu âlem-i insaniyetin mürebbisi.. ve insaniyet-i kübra olan Ýslâmiyetin mâ' ve ziyasý.. ve nev'-i beþerin hikmet-i hakikiyesi.. ve insaniyeti saadete sevkeden hakikî mürþidi ve hâdîsi... ve insanlara hem bir kitâb-ý þeriat, hem bir kitâb-ý dua, hem bir kitâb-ý hikmet, hem bir kitâb-ý ubudiyet, hem bir kitab-ý emir ve davet, hem bir kitâb-ý zikir, hem bir kitâb-ý fikir, hem insanýn bütün hâcât-ý maneviyesine merci olacak çok kitaplarý tazammun eden tek, câmi' bir kitâb-ý mukaddes.. hem bütün evliya ve sýddýkînin ve urefa ve muhakkikînin muhtelif meþreblerine ve ayrý ayrý mesleklerine, herbirindeki meþrebin mezâkýna lâyýk ve o meþrebi tenvir edecek ve herbir mesleðin mesâkýna muvafýk ve onu tasvir edecek birer risale ibraz eden mukaddes bir kütübhane hükmünde bir kitâb-ý semavîdir.

 

 

 

sh: » (Ý: 11)

 

Kur'an Arþ-ý Âzamdan, Ýsm-i Âzamdan, her ismin mertebe-i âzamýndan geldiði için, Onikinci Söz'de beyan ve isbat edildiði gibi; Kur'an, bütün âlemlerin Rabbi itibariyle Allah'ýn kelâmýdýr. Hem bütün mevcudatýn Ýlâhý ünvanýyla Allah'ýn fermanýdýr. Hem bütün semavat ve arzýn Hâlýký namýna bir hitabdýr. Hem Rububiyet-i mutlaka cihetinde bir mükâlemedir. Hem saltanat-ý âmme-i Sübhaniye hesabýna bir hutbe-i ezeliyedir. Hem rahmet-i vasia-i muhita nokta-i nazarýnda bir defter-i iltifâtât-ý Rahmaniyedir. Hem Ulûhiyetin azamet-i haþmeti haysiyetiyle, baþlarýnda bazan þifre bulunan bir muhabere mecmuasýdýr. Hem ism-i azamýn muhitinden nüzul ile arþ-ý azamýn bütün muhatýna bakan ve teftiþ eden hikmet-feþan bir kitab-ý mukaddes'tir. Ve þu sýrdandýr ki, "Kelâmullah" ünvaný kemal-i liyakatla Kur'ana verilmiþ ve daima da veriliyor.

 

Kur'andan sonra sair enbiyanýn kütüb ve suhuflarý derecesi gelir. Sair nihayetsiz kelimat-ý Ýlahiyenin ise bir kýsmý dahi has bir itibarla, cüz'î bir ünvan ile, hususî bir tecelli ile, cüz'î bir isim ile ve has bir rububiyet ile ve mahsus bir saltanat ile ve hususî bir rahmet ile zâhir olan ilhamat suretinde bir mükâlemedir. Melek ve beþer ve hayvanatýn ilhamlarý, külliyet ve hususiyet itibariyle çok muhteliftir.

 

Kur'an; asýrlarý muhtelif bütün enbiyanýn kitaplarýný ve meþrepleri muhtelif bütün evliyanýn risalelerini ve meslekleri muhtelif bütün asfiyanýn eserlerini icmalen tazammun eden ve cihat-ý sittesi parlak ve evham ve þübehatýn zulümatýndan musaffa ve nokta-i istinadý bilyakîn vahy-i semavî ve kelâm-ý ezelî.. ve hedefi ve gayesi, bilmüþahede saadet-i ebediye.. içi, bilbedahe hâlis hidayet.. üstü, bizzarure envar-ý iman.. altý, biilmelyakîn delil ve bürhan.. saðý, bittecrübe teslim-i kalb ve vicdan.. solu, biaynelyakîn teshir-i akýl ve iz'an.. meyvesi, bihakkalyakîn rahmet-i Rahman ve dâr-ý cinan.. makamý ve revacý, bilhads-is sadýk makbul-ü melek ve ins ü cân bir kitab-ý semavîdir.

 

Said Nursî